We zetten in op verantwoord gebruik van data om burgers en ondernemers te helpen en maatschappelijke problemen op te lossen. De overheid moet op het juiste moment over de juiste gegevens beschikken om sneller betere besluiten te kunnen nemen. Problemen bij het delen van gegevens worden opgelost en gegevens worden beter vindbaar, bruikbaar en uitwisselbaar. Processen worden grondig herzien, waarbij burgers en ondernemers centraal staan en de gegevens daaromheen worden georganiseerd. Dat vraagt om datavaardige overheidsorganisaties met gegevens van hoge kwaliteit, die ook cruciaal zijn voor de ontwikkeling van AI en proactieve dienstverlening.
Waarom als 1 overheid?
- Met het Federatief Datastelsel gaan we overheidsbreed op eenzelfde manier verantwoord data delen. Nu moeten we zorgen dat iedereen aansluit.
- We moeten de schotten tussen overheidsorganisaties weghalen: gegevens blijven bij de bron en worden op een gelijke manier georganiseerd, waardoor gegevens beter vindbaar, (her)bruikbaar en uitwisselbaar zijn. We spreken heldere regels af over hoe gegevens verantwoord gebruikt kunnen worden over grenzen van organisaties heen.
- We pakken problemen met het delen van gegevens aan. Gegevens kunnen beter gebruikt worden over de grenzen van overheidsorganisaties heen om burgers en ondernemers beter te helpen en maatschappelijke problemen op te lossen.
- We geven processen opnieuw vorm. Burgers en ondernemers staan centraal en de gegevens vanuit verschillende organisaties worden daaromheen georganiseerd.
Strategische doelen
- De gehele overheid werkt datagedreven via het Federatief Datastelsel met bindende afspraken en standaarden. Domeinspecifieke afsprakenstelsels sluiten hierop aan.
- Er is een overheidsbreed stelsel om gegevensknelpunten boven water te halen waar organisaties tegenaan lopen, die collectief op te lossen en toekomstige knelpunten te voorkomen.
Welke belemmeringen zijn er nu?
- Er is geen aansluiting op het Federatief Datastelsel door alle overheidsorganisaties. Dit is te vrijblijvend en de huidige financieringssystematiek staat gegevensdeling in de weg.
- Standaarden en implementatietermijnen zijn te vrijblijvend en wetgeving wordt hiervoor nog niet ingezet; regie en ondersteuning op de implementatie van verplichte standaarden ontbreekt.
- Op diverse plekken worden knelpunten rondom gegevensgebruik ervaren (juridisch, technisch, maatschappelijk, ethisch). Er is behoefte aan meer sturing en doorzettingskracht om deze knelpunten te doorbreken. Waar nodig moeten knelpunten bestuurlijk en politiek geagendeerd worden.
- Tot nu toe is digitalisering vooral gericht geweest op het digitaliseren van bestaande processen en het optimaliseren binnen organisaties, in plaats van processen in ketens te herzien met de datamogelijkheden van nu.
Waar we nu als 1 overheid op versnellen
- We intensiveren het ontwikkelen en beproeven van standaarden die op termijn verplicht worden. We herzien de financieringssystematiek van gegevensdeling.
- We voeren regie op het vaststellen, implementeren en wettelijk verplichten van standaarden (bijvoorbeeld onder artikel 3 van de Wet digitale overheid).
- Er komt een instellingsbesluit voor de Centrale Commissie Gegevensgebruik. We ontwikkelen een werkwijze voor het duiden en ophalen van knelpunten inclusief 1 aanpak om deze weg te nemen.
- Er komt een centrale functie die het herontwerp van processen in ketens aanjaagt. Daarnaast wordt de verantwoordelijkheid voor data binnen organisaties belegd, inclusief ontwikkeling van datavolwassenheid.
