De Interoperable Europe Act (IEA) heeft als doel de samenwerking en digitale uitwisseling tussen overheidsorganisaties in de hele EU te verbeteren. De verordening moet het makkelijker maken voor burgers en bedrijven om online diensten te gebruiken, ongeacht in welk EU-land ze zich bevinden.
In een steeds digitalere wereld is het belangrijk dat overheden goed kunnen samenwerken, over grenzen heen. Denk bijvoorbeeld aan het aanvragen van een geboorteakte in een ander EU-land. Of het starten van een bedrijf in het buitenland. Nu is dit vaak nog ingewikkeld door verschillende systemen en procedures. De Interoperable Europe Act moet deze problemen oplossen.
De verordening doet dit bijvoorbeeld door het stimuleren van het delen en hergebruiken van bestaande softwareoplossingen. Maar ook door het afspreken van standaarden en het delen van goede voorbeelden tussen lidstaten. Zo wordt voorkomen dat in elke EU-lidstaat het wiel opnieuw wordt uitgevonden. Door analyses te verplichten bij nieuwe wet- en regelgeving worden interoperabiliteitsproblemen eerder in het proces gevonden, voordat wetteksten definitief zijn.
Interoperable Europe Board
De Interoperable Europe Board is een orgaan dat is ingesteld door de Interoperable Europe Act. Het brengt hoge vertegenwoordigers van de lidstaten en de Europese Commissie samen om zaken te coördineren die verband houden met de grensoverschrijdende interoperabiliteit van overheidsdiensten in de hele EU.
De Board heeft verschillende belangrijke verantwoordelijkheden. Waaronder:
- het ontwikkelen van de Interoperable Europe agenda;
- het vaststellen van gemeenschappelijke normen en specificaties;
- het bevorderen van het delen en hergebruiken van oplossingen;
- het adviseren van de Europese Commissie en de lidstaten.
Nederland is vertegenwoordigd in de Board door de Directeur Digitale Overheid van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Nationaal Bevoegde Autoriteit
De rol van de ‘national competent authorities’ (nationale bevoegde autoriteiten) in de Interoperable Europe Act is cruciaal voor de succesvolle implementatie en uitvoering ervan. Deze autoriteiten fungeren als de schakel tussen de Europese regelgeving en de nationale context.
‘National competent authorities’ verwijst naar de overheidsinstanties die door elke lidstaat zijn aangewezen om specifieke taken uit te voeren met betrekking tot de Interoperable Europe Act. Dit kunnen bestaande overheidsorganisaties zijn of nieuw opgerichte instanties. Afhankelijk van de nationale structuur en organisatie. In Nederland is de Directie Digitale Overheid van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties aangewezen als Nationaal Bevoegde Autoriteit.
De Nationaal Bevoegde Autoriteit heeft een aantal belangrijke rollen en verantwoordelijkheden. Zoals:
- implementatie van de Interoperable Europe Act;
- coördinatie op nationaal niveau;
- deelname aan de Interoperable Europe Board;
- monitoring en rapportage;
- ondersteuning van overheidsorganisaties;
- bevordering van het gebruik van gemeenschappelijke standaarden en oplossingen.
Verplichte Interoperabiliteitsbeoordelingen
Verplichte Interoperabiliteitsbeoordelingen zijn een belangrijk onderdeel van de Interoperable Europe Act. Ze zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat nieuwe of herziene digitale overheidsdiensten in de EU interoperabel zijn. Dat wil zeggen dat ze goed kunnen samenwerken met andere systemen en diensten. Zowel nationaal als grensoverschrijdend.
Een interoperabiliteitsbeoordeling is een systematische evaluatie van een digitale overheidsdienst. Hiermee bepaal je of deze voldoet aan de interoperabiliteitseisen die zijn vastgelegd in de Interoperable Europe Act en de bijbehorende normen en specificaties. Het is een soort kwaliteitscontrole die ervoor moet zorgen dat nieuwe digitale diensten geen obstakels vormen voor grensoverschrijdende samenwerking tussen overheden.
Wanneer deze beoordelingen precies verplicht zijn en wanneer niet, en hoe ze uitgevoerd moeten worden, zijn de lidstaten in samenwerking met de commissie nog aan het vaststellen.
Interoperable Europe Portal
Het Interoperable Europe Portal speelt een centrale rol in de Interoperable Europe Act. Het is een online platform dat fungeert als een centrale hub voor informatie, hulpmiddelen en oplossingen die relevant zijn voor interoperabiliteit in de Europese publieke sector. Je kunt het zien als een ‘one-stop-shop’ waar overheidsorganisaties, bedrijven en burgers terecht kunnen voor alles wat met grensoverschrijdende digitale samenwerking te maken heeft.
Dit zijn de belangrijkste functies en rollen van het Interoperable Europe Portal:
- het delen en hergebruiken van oplossingen;
- het bevorderen van samenwerking en kennisuitwisseling;
- het bieden van informatie over de Interoperable Europe Act;
- ondersteuning van interoperabiliteitsbeoordelingen.