De Raad van Ministers en het Europees Parlement gaan over de besluitvorming van Europese wet- en regelgeving die door de Europese Commissie wordt voorgesteld. Sommige wetgeving heeft gevolgen voor de digitale overheid, zoals je hieronder leest.
Wetgeving
De AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) is de Europese privacyrichtlijn. In Nederland is deze verder uitgewerkt in de Uitvoeringswet AVG. De wet is sinds 2018 van kracht. In 2024 wordt er gerapporteerd over de resultaten van deze wet, waarna de wet wellicht wordt herzien.Algemene Verordening Gegevensbescherming
Digitale Dienstenwet (DSA)
De Europese Digital Services Act is sinds 2022 in heel Europa in werking getreden, vertaald als de ‘Digitale Dienstenwet’. Deze wet geldt voor intermediaire diensten, waaronder sociale mediaplatformen en appstores. De DSA bestaat voornamelijk om burgers tegen illegale content en misinformatie te beschermen.
Wet Digitale Markten (DMA)
In 2023 is de DMA in werking gegaan. De DMA wijst verantwoordelijkheden toe aan aanbieders van digitale kernplatformen en online dienstverleners. De DMA bevat regels, verbodsbepalingen en verplichtingen voor deze platformen. Ook staan er regels in over gebruik en deelbevoegdheden van gegevens.
Europese Digitale Identiteit (eIDAS)
eIDAS staat voor ‘Electronic Identities And Trust Services’. Met de eIDAS hebben de Europese lidstaten afspraken gemaakt om dezelfde begrippen, betrouwbaarheidsniveaus en onderlinge digitale infrastructuur te gebruiken. In 2023 is de eIDAS-verordening aangepast om de toegang, die dit systeem zou bieden, universeel te maken. Een onderdeel van de verordening is het grensoverschrijdend gebruik van Europees erkende inlogmiddelen en certificaten.
Single Digital Gateway
Single Digital Gateway is een verordening waarmee 1 digitale toegangspoort gestalte krijgt. Deze toegangspoort biedt online toegang tot de informatie, administratieve procedures en diensten die mensen nodig hebben om te kunnen wonen of een bedrijf te hebben in een ander EU-land.
Data Governance Act
De Data Governance Act is een belangrijke pijler van de Europese Datastrategie. Doel is om de capaciteit van data te benutten in het voordeel van Europese burgers en bedrijven. De DGA moet daarvoor meer data beschikbaar maken en het delen van data tussen sectoren en EU-landen vergemakkelijken.
Open data en hergebruik van overheidsinformatie
De richtlijn Open data en hergebruik van overheidsinformatie bevordert het gebruik van open data door overheden.
Richtlijn toegankelijkheid websites en mobiele applicaties overheidsorganisaties
De Richtlijn toegankelijkheid van websites en mobiele applicaties voor overheidsorganisaties helpt de lidstaten om hun doelen op het gebied van toegankelijkheid te bereiken. En om te voldoen aan de verplichtingen van het VN-verdrag Handicap. Een ander doel van de richtlijn is om de toegankelijkheidseisen van de verschillende EU-landen gelijk te trekken. In Nederland is de richtlijn verder uitgewerkt in het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid.
Cyberveiligheid wetgeving: NIS2-richtlijn
DeAI Act
Europese Interoperabiliteitsverordening
De EU is bezig om interoperabiliteitskaders voor het delen van informatie in de publieke sector vast te leggen in de wet. Er bestaan al een aantal interoperabiliteitsinitiatieven van de EU, zoals het European Interoperability Framework (EIF). Die zijn alleen niet bindend en hebben een beperkte impact. De Interoperabiliteitsverordening moet de kwaliteit van openbare dienstverlening voor alle EU-landen verbeteren.
Data Act
De Data Act maakt het voor overheidsinstanties mogelijk om toegang te krijgen tot data van derde partijen. Dit zo lang de data voor een gerechtvaardigd doeleinde wordt opgevraagd, zoals een noodsituatie. De wet is eind 2023 aangenomen en heeft een lange implementatietijd. Het duurt tot 2026 voordat alle regels in deze wet verplicht zijn.Europese wet- en regelgeving die in onderhandeling is
Met de Cybersolidarity Act beoogt de Europese Commissie de cyberbeveiligingscapaciteiten van lidstaten en de EU te versterken.Cybersolidarity Act