De Aanpak Levensgebeurtenissen werkt voor de levensgebeurtenis ‘Ik word 18 jaar’ aan het verbeteren van de dienstverlening aan alle jongeren (met en zonder sociaal vangnet) op weg naar 18 jaar, en aan hun ouders.
Zo werkt het aan het ontwikkelen van oplossingsrichtingen die ervoor zorgen dat jongeren toeslagen en regelingen ontvangen waar ze recht op hebben (proactieve dienstverlening), en aan het betrekken van de omgeving bij regelzaken rondom 18 worden. In verschillende werksessies wordt samen met de betrokken overheidsorganisaties en met jongeren, hun ouders, voogden en verzorger(s) de verschillende oplossingsrichtingen verder uitgewerkt.
Spelmethode
Een van de oplossingen waar de Aanpak Levensgebeurtenissen aan heeft gewerkt, is de ontwikkeling van een spel om jongeren bekend te maken met regelzaken met de overheid. Uit onderzoek blijkt dat jongeren behoefte hebben aan kennis over de regelzaken die moeten en kunnen plaatsvinden als zij 18 jaar worden. Met behulp van een spelmethode als onderzoeksvorm zijn inzichten in kaart gebracht rondom het contact met de (digitale) overheid over de rechten, plichten en mogelijkheden bij deze levensgebeurtenis. Deze spelmethode is gebruikt op scholen. Leraren gaven aan deze methode prettig te vinden om jongeren op een laagdrempelige manier kennis te laten maken met regelzaken die voor hen van belang zijn.
Gezien de interesse voor deze methode heeft de Aanpak Levensgebeurtenissen een spel laten ontwikkelen door Social Designbureau Muzus voor scholen, jeugdcentra en jongerencentra voor jongeren die 18 jaar worden. Het spel dient als gespreksstarter voor jongeren en hun docenten of begeleiders, en laat hen op een actieve manier in aanraking komen met regelzaken. Bijvoorbeeld door het gesprek aan te gaan met hun spelbegeleider over verschillende onderwerpen. Denk bijvoorbeeld aan donorregistratie, zorgtoeslag, studiefinanciering en loonheffing; onderwerpen waar ze mee te maken krijgen als ze 18 jaar worden.
Het spel: Expeditie 18
Het spel Expeditie 18 zelf bestaat uit een handboek met alle spelonderdelen en uitleg over het verloop van het spel. Daarnaast is het handboek het naslagwerk voor alle levenslooptegels. Per tegel staat de betekenis van het overheidsbegrip omschreven en vanaf welke leeftijd dit geldt als dat van toepassing is. Ook staat er vermeld bij wie of bij welke organisatie je terecht kan als je ergens meer over wil weten of als je hulp nodig hebt.
Er zijn verschillende levenslooptegels met regelzaken. De spelleider bepaalt met welke tegels gespeeld wordt, afhankelijk van wat er in de groep leeft.
Doel van het spel
Door het spelen van het spel raken jongeren op de hoogte van wat ze vóór hun 18e verjaardag al kunnen regelen en wat pas erna kan. Zo kunnen ze ervoor zorgen dat de regelzaken zich niet opstapelen. Jongeren leren waar ze zelf verantwoordelijk voor zijn en wat dat met zich meebrengt. Ook leren jongeren de betekenis van nieuwe woorden en overheidsbegrippen. Doordat alle deelnemers hun eigen ervaringen en verhalen delen, leren ze van elkaar. Er is zo ook een gemeenschappelijke taal om elkaar te helpen.
De ontwikkeling en uitrol van het spel
Een belangrijk onderdeel van de ontwikkeling van het spel was het testen ervan tijdens 3 pilotrondes. Hierin is het spel geëvalueerd met jongeren en hun docenten, mentoren of begeleiders. Deze uitgebreide pilots hebben onder meer opgeleverd dat het spel een competitief element heeft gekregen. Maar ook dat er spelelementen – zoals een dobbelsteen en puntentelling – aan het spel zijn toegevoegd, en dat de informatie over de regelzaken in het spel is verbeterd. Op 10 september 2025 is het spel gepresenteerd.
Meer informatie
Het spel is gratis beschikbaar voor scholen. Wil je meer weten over het spel? Neem dan contact op met Maura Matekovic: m.matekovic@minaz.nl of Louise Nell: l.nell@minaz.nl.
