Op maandag 4 november 2024 vond de 6e Overheidsbrede Cyberoefening plaats. De fictieve gemeente Zilverstede kreeg te maken met een cyberaanval waarin deepfakes en desinformatie een hoofdrol speelden. Er ontstond veel onrust onder inwoners. De dienstverlening werd afgeschaald en de burgemeester kreeg te maken met dreigementen.
Van elkaar leren
Honderden deelnemers oefenden online mee met het crisisteam in de studio. Daarnaast oefenden vele organisaties voorafgaand aan de Overheidsbrede Cyberoefening binnen hun eigen organisatie met hetzelfde scenario.
Staatssecretaris Digitalisering en Koninkrijksrelaties Zsolt Szabó opende de oefening. “Door deze oefening leren we niet alleen van elkaar, maar versterken we ook onze digitale weerbaarheid”, aldus de staatssecretaris. “Weerbaarheid is gewoon een heel belangrijk onderwerp geworden. Als je het vroeger had over digitalisering dan had je het vooral over besparen. Maar tegenwoordig moet er juist extra geïnvesteerd worden om alle threats het hoofd te kunnen bieden”, gaf Szabó aan. Hij kondigde ook aan dat er begin 2025 een Nederlandse Digitaliseringsstrategie wordt gepresenteerd waarin cyberveiligheid een belangrijk onderdeel vormt.
Feit of fictie
Na de opening ging het crisisteam in 3 rondes onder leiding van Marco Zannoni aan de slag. Allereerst moest men bepalen wat fictie is en wat feiten zijn. Want welke informatie is nu betrouwbaar? En wanneer is er sprake van fake news? Het crisisteam ging aan de slag volgens het BOB-model (Beeld, Oordeel, Besluit). Wat weten we, hoe oordelen we daar over en welke prioriteiten en acties volgen daaruit? Kunnen we de dienstverlening continueren en op welke manier communiceren we met de inwoners? Uiteindelijk bleek dat de gemeente te maken had met een aantal vloggers die het gemeentehuis zijn binnengedrongen om daar chaos te creëren.
In de oefening kwamen diverse oplossingen naar voren. Gelukkig hebben bestuurders niet wekelijks met een crisis te maken. Maar het kan iedere overheidsdienst overkomen. Daarom is oefenen zo belangrijk.
Terugkijken oefening en webinars
Kon je niet aanwezig zijn bij de Overheidsbrede Cyberoefening? Kijk deze dan terug via de website van het Overheidsbreed Cyberprogramma (eerst inloggen). Ook de webinars die werden uitgezonden in oktober zijn terug te kijken. In november en december vinden er nog een aantal webinars en een masterclass plaats. Daarnaast kun je het scenario downloaden, inclusief de video’s en rolinformatie (injects). Zo kunnen organisaties op een zelf gekozen moment de oefening (nog eens) uitvoeren.
