Staan jij en je team wel eens stil bij de ethische aspecten van een datatoepassing? Het programma Realisatie IBDS (Interbestuurlijke Datastrategie) heeft daar een wetenschappelijk onderbouwde methode voor ontwikkeld: de Datadialoog. Dit ethische gesprek leidt tot onderbouwde afwegingen en handelingsopties, waarmee je een besluit over datagebruik helder kunt motiveren. En dat helpt bij de uitvoering van regelingen en de dienstverlening aan mensen.
Voor betere dienstverlening en de aanpak van maatschappelijke opgaven is datagebruik vaak essentieel. Maar verantwoord datagebruik kent ook juridische, technische en ethische uitdagingen. Denk bijvoorbeeld aan de spanning tussen privacy en veiligheid.
Waarom een datadialoog?
De Datadialoog is een methodisch gesprek over de ethische aspecten van datatoepassing binnen een specifieke omgeving. Bijvoorbeeld: welke waarden komen in het geding als je camerabeelden of datasets wilt gebruiken die niet primair voor dat doel zijn verzameld?
Uitkomsten van zo’n dialoog zijn:
- Handelingsopties: aanpassingen in techniek, de organisatie of gedrag die bijdragen aan het verminderen van negatieve effecten. Of die bepaalde waarden en ethische principes juist beschermen, zodat een datatoepassing verantwoord wordt ingezet of niet (meer) wordt gebruikt.
- Afwegingen die bijvoorbeeld zorgvuldige politieke of bestuurlijke besluitvorming ondersteunen.
- Aanleiding om wet- of regelgeving ter discussie te stellen waar die leidt tot maatschappelijk ongewenste uitkomsten.
Zelf aan de slag of een casus aanmelden?
Heb jij hulp nodig bij een datavraagstuk waarin publieke waarden in de knel kunnen komen? Mail dan naar: teamibds@ictu.nl. Het IBDS-team brengt je in contact met een moderator die helpt een datadialoog vorm te geven en uit te voeren.
Lees meer over datadialogen en de Methode Datadialoog. Of over de bijeenkomst ‘Hoe maak jij de evenwichtige afweging bij datavraagstukken?’ georganiseerd door RADIO.
