Iedereen met DigiD kan digitaal zakendoen met de overheid. Mensen die dat niet kunnen, willen of mogen, kunnen zich laten vertegenwoordigen door een ander via DigiD Machtigen. Maar veel overheidsinstanties zijn daar nog niet op aangesloten. Ook voor wettelijk vertegenwoordigers en mensen die namens een naaste digitaal zaken willen doen met de overheid is digitale toegang nog niet goed geregeld. Dat verandert met de nieuwe Bevoegdheidsverklaringdienst (BVD), ontwikkeld door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK).
Met de BVD kunnen dienstverleners zien of een persoon of organisatie de bevoegdheid heeft om iemand anders wettelijk te vertegenwoordigen. De 1e fase moet vanaf medio 2026 beschikbaar zijn. Eerst voor ouders en verzorgers van kinderen tot 12 jaar bij overheidsdienstverleners die hierop zijn aangesloten. Later ook voor curatoren, bewindvoerders en mentoren.
Vroeg betrekken
Voor een brede uitrol wordt de BVD uitgebreid getest in de praktijk. Mark Arts, implementatiemanager bij het ministerie van BZK: “We willen dienstverleners vroeg betrekken bij de uitrol van BVD Ouderlijk Gezag. Zo kunnen we samen controleren of de hele keten goed functioneert. Op het portaal van de dienstverleners wordt de 1e inlog gedaan. Daarna wordt toegang verleend tot de dienst. Dienstverleners kunnen dankzij deze gecontroleerde livegang ook kennismaken met de voorziening en de belastbaarheid van hun beheer- en serviceorganisatie bekijken.”
Grote behoefte
Hoe zijn deelnemers gevonden? Arts: “Vooral zorgdienstverleners hebben dringende behoefte aan BVD Ouderlijk Gezag. Zo kunnen zij vaststellen of iemand het ouderlijk gezag heeft over een jonge patiënt. Samen met Nictiz en het ministerie van VWS hebben we contact gelegd met zorgdienstverleners en hun ICT-leveranciers die hier de meeste behoefte aan hebben. 10 zorgdienstverleners en hun leveranciers doen nu mee. Voorwaarde was wel dat ze zijn aangesloten op de ToegangVerleningService (TVS), wat al grotendeels voor de zorgsector geldt. We hebben er vertrouwen in dat zij een gestructureerde ketentest kunnen uitvoeren.”
Nieuwe keuzeknop
Henk van den Akker, testmanager bij Logius, licht toe: “We testen de integratie tussen BVD Ouderlijk Gezag en andere systemen, bijvoorbeeld of de voorziening de gegevens uit de Basisregistratie Personen (BRP) correct ophaalt en toont. Na activatie verschijnt in TVS een nieuwe keuzeknop voor ouders die namens een kind tot 12 jaar willen inloggen. Zij identificeren zich eerst met hun eigen DigiD. Daarna zien ze in het scherm van BVD Ouderlijk Gezag alle kinderen onder de 18 die in de BRP geregistreerd staan. Alleen kinderen jonger dan 12 waarvoor de ouder bevoegd is, zijn te selecteren.”
Van den Akker vervolgt: “Na selectie keert de ouder automatisch terug naar het portaal van de dienstverlener. Daar kan de ouder namens het kind een handeling uitvoeren, zoals een dossier bekijken of een afspraak maken. Zo testen we via enkele handelingen of het ketenproces ‘inloggen namens een kind’ goed werkt. Later voegen we ook een optie toe voor kinderen van 12 tot 16 jaar.”
Gecontroleerde livegang
Het gebruik van BVD Ouderlijk Gezag heeft impact op communicatie met patiënten, zorgprocessen, samenwerking tussen professionals, dossiervoering en ICT-infrastructuur. Een gecontroleerde livegang helpt organisaties zich daarop voor te bereiden. Arts licht toe: “Als de testen klaar zijn, volgt de gecontroleerde livegang. Daarin stellen we de BVD Ouderlijk Gezag beschikbaar in de productieomgeving om zo de voorziening in de praktijk te toetsen en ervaring op te doen. Dat maakt de overgang naar een volledige livegang comfortabeler. De ervaringen worden vastgelegd in een handreiking. Deze lessons learned helpen andere dienstverleners bij het geleidelijk opschalen naar een brede uitrol. We willen zeker weten dat de beheer- en serviceorganisaties goed zijn voorbereid.”
De handreiking volgt na afronding van de gecontroleerde livegang. Naar verwachting is dat voor 1 januari 2027. Meer weten? Bekijk onze pagina over de ToegangsVerleningService (TVS).
