Op 28 februari 2017 werden in San Diego (California, Verenigde Staten) de prijzen uitgereikt voor de beste allianties van organisaties. De Nederlandse Loonaangifteketen (Belastingdienst, UWV en CBS) won de ASAP Individual Alliance Excellence Award, een mooie beloning voor het opbouwen èn onderhouden van een succesvolle samenwerking. De Loonaangifteketen mag zich hiermee met recht een van de wereldwijde koplopers en innovators noemen als het gaat om organisatie-overstijgende samenwerking en alliantiemanagement. Zeker binnen de publieke sector: het was de eerste publiek-publieke samenwerking ooit die een Individual Alliance Excellence Award mocht ontvangen.
De ASAP Alliance Awards
De Association of Strategic Alliance Professionals (ASAP) is een wereldwijde organisatie van professionals die zich bezighouden met het bouwen en onderhouden van allianties tussen organisaties. Samenwerking in strategische allianties wordt voor bedrijven, maar ook voor overheidsorganisaties, steeds belangrijker. De ASAP is een kennisnetwerk van professionals en verspreidt best practices en nuttige tools om allianties succesvol te maken. Naast leden kent de organisatie dan ook een indrukwekkende lijst met partners, waaronder grote merknamen als Cisco, Dell, Xerox, IBM, Citrix en HuaWei. De ASAP-awards zijn in het leven geroepen om jaarlijks aandacht te geven aan de goede voorbeelden uit de wereldwijde praktijk.
Juryrapport en concurrenten
Op basis van cases die de leden instuurden zijn drie genomineerden gekozen in de categorie Individual Alliance Excellence: naast de Loonaangifteketen waren dat een alliantie in de farmaceutische industrie om nieuwe geneesmiddelen te ontwikkelen (Bayer en Evotec) en de marktplaats voor zonne-energie op Rhode Island (National Grid en Energysage). Drie argumenten gaven de doorslag voor de jury: het overkomen van de moeilijkheden bij de start, de voortdurende evolutie in het denken over de samenwerking, en de voorbeeldfunctie die de keten kan vervullen voor samenwerking binnen de overheid.
Van moeizaam begin tot excellente samenwerking in de Loonaangifteketen
Goede samenwerking gaat niet vanzelf. In 2006 en 2007 kende de Loonaangifteketen een zeer moeizame start en in 2007 was duidelijk dat de klassieke, op hiërarchie gebaseerde besturingsmodellen geen uitweg boden. Om de keten toch adequaat te kunnen besturen gingen Belastingdienst, UWV en CBS samen op zoek naar een nieuwe aanpak. Veel conferenties en gesprekken leidden tot succes: men stuurde niet meer alleen op kennis en procedures, maar investeerde ook in het verbeteren van de onderlinge relaties van de partners. Ook bleek het belangrijk om bij de besluitvorming meer rekening te houden met de individuele belangen van de partners en de culturele verschillen. Die brede aanpak creëerde het vertrouwen, het begrip en uiteindelijk de wil om met elkaar een pragmatisch samenwerkingsmodel vorm te geven. De gezamenlijke aanpak klinkt nu door in alle aspecten van de samenwerking: in het governance-model, de overlegvormen, de communicatie, de evaluaties, de rapportages, etc.
Wat de keten een goede kandidaat voor deze award maakte is dat de partners bereid waren de moeizaam geleerde lessen met anderen te delen. De basisprincipes en daarop gestoelde aanpak van de samenwerking in de Loonaangifteketen zijn al in 2013 beschreven in de publicatie ‘Ketens de Baas’. In de NORA is dit vervolgens uitgewerkt tot het thema Ketensturing en ook de komende tijd zal dit thema weer geactualiseerd worden.
De samenwerking wordt namelijk constant vernieuwd binnen de Loonaangifteketen. Waar eerst gedacht werd in relatief lineaire en sequentiële begrippen als ‘keten’ is de laatste jaren een evolutie ingezet richting een meer realistische metafoor die ruimte biedt aan de dynamische, organische en holistische praktijk: de Loonaangifteketen als voortdurend veranderend ecosysteem van burgers, werkgevers, softwareontwikkelaars, salarisadministrateurs, uitvoerders, afnemers en andere betrokken instanties. Eén van de gevolgen van dit andere perspectief is dat de toegevoegde waarde van stakeholders voor de Loonaangifteketen èn de hefbomen voor verbetering beter in beeld komen. De nauwere samenwerking met stakeholders die daarmee ontstaat zorgt voor impulsen en initiatieven die het gehele ecosysteem krachtiger maken. De Loonaangifteketen is mede hierdoor wereldwijd tot een eigentijds voorbeeld van een succesvolle publieke strategische alliantie uitgegroeid.
Voor méér informatie over de loonaangifteketen zie: www.loonaangifteketen.nl
