Bij veel besluiten van de rijksoverheid wordt gebruik gemaakt van algoritmes. Hierdoor kunnen sommige taken van de overheid automatisch en sneller worden uitgevoerd. Algoritmes zijn nuttig en behulpzaam, maar niet helemaal zonder risico’s.
Zowel het Rathenau Instituut als de Algemene Rekenkamer onderzochten het gebruik van algoritmes.
Gevoel voor ethische vraagstukken en goed informeren
Het Rathenau Instituut onderzoekt (in opdracht van het ministerie van BZK) in het rapport Algoritmes afwegen het gebruik van profilerende algoritmes door uitvoeringsorganisaties. Deze algoritmes proberen het gedrag van mensen te voorspellen door hen in te delen in groepen. Om te voorkomen dat dit leidt tot beoordeling op basis vooroordelen, pleit Rathenau voor de inzet van adviseurs om kennis van, en het gevoel voor ethische vraagstukken bij de rijksoverheid te vergroten. Bij het goed van informeren van burgers over het gebruik van algoritmes kunnen burgerpanels worden ingezet.
Onderzoek en beoordeling 9 algoritmes
In het rapport Algoritmes getoetst onderzoekt en beoordeelt de Algemene Rekenkamer het gebruik van 9 algoritmes bij evenzovele uitvoeringsorganisaties. Hierbij gebruikt de Rekenkamer het zelf ontwikkelde toetsingskader. 3 van de 9 algoritmes voldoen aan alle basisvereisten. Bij de 6 andere bestaan uiteenlopende risico’s, concludeert de Rekenkamer. Staatssecretaris Digitalisering Van Huffelen laat in een reactie op het rapport weten met de betrokken organisaties aan het werk te gaan om de tekortkomingen aan te pakken, om zo uiteindelijk te komen tot ‘verbeterde dienstverlening en beleidsuitvoering’.
