De Interbestuurlijke Datastrategie (IBDS) is omarmd door vele partijen en eind 2021 aangeboden aan de Tweede Kamer. Het gaat om een meerjarige aanpak. In 2022 krijgt de Interbestuurlijke Datastrategie verdere invulling. De programmaorganisatie – Realisatie IBDS – initieert projecten die in de praktijk tastbare resultaten opleveren op verschillende aspecten.
Overzicht projecten
-
- Pilot Adviesfunctie verantwoord datagebruik
- Verkenning Interbestuurlijk Kenniscentrum
- Casestudies voor vertaling naar systeemfuncties
- Ondersteuning use cases
- Uitvoeringsplan en roadmap federatief datastelsel
- Datacatalogi voor beter vindbaar en bruikbaar maken van data
- Datamanifest: basisprincipes voor datagebruik door de overheid
Pilot Adviesfunctie verantwoord datagebruik
Dit project biedt onafhankelijke expertise voor eigenaren van dataprojecten met maatschappelijke waarde. Experts helpen hen bij de afweging tussen wat er kan, mag en wenselijk is. Met als doel om een doorbraak te realiseren en het data-initiatief tot een succes te brengen.
Verkenning Interbestuurlijk Kenniscentrum
Welke behoeften hebben potentiële gebruikers bij ondersteuning voor verantwoord datagebruik binnen de overheid? Doel van de verkenning is het maken van een inrichtingsvoorstel voor een kennis- en adviescentrum.
- Voor welke doelgroepen is het kenniscentrum relevant?
- Wat zijn belangrijke partners?
- Welke kennisplatformen zijn er?
- Welke activiteiten voert het kenniscentrum uit?
- En onder welke voorwaarden kan het een succes worden?
Casestudies voor vertaling naar systeemfuncties
Met casestudies wordt wetenschappelijk onderzocht wat goed gaat bij de uitwisseling en toepassing van data, waar men tegenaan loopt en welke behoefte er is om zaken decentraal of centraal te regelen. Zo wordt de behoefte aan de benodigde systeemfuncties inzichtelijk gemaakt. Use cases op het gebied van AI (Artificiële intelligentie) zijn hier expliciet onderdeel van.
Ondersteuning use cases
De IBDS focust op het creëren van maatschappelijke waarde door verantwoord datagebruik. Door het faciliteren van use cases – bijvoorbeeld in wonen, stikstof, de energietransitie, armoede, schulden en zorg – bouwt de overheid nieuwe kennis en expertise op. Use cases fungeren zo als vliegwiel voor de ontwikkeling van de benodigde systeemfuncties, denk bijvoorbeeld aan het federatief datastelsel.
Uitvoeringsplan en roadmap federatief datastelsel
Het huidige stelsel van Nederlandse basis- en kernregistraties voorziet overheidsorganisaties van algemeen bruikbare gegevens. Die gegevens kunnen ze gebruiken voor hun dienstverlening aan burgers en bedrijven. Het stelsel is – dankzij duidelijke, wettelijk verankerde verantwoordelijkheden – goed gestructureerd en onderhouden en voorziet in een behoefte. Desondanks ontstaat steeds vaker een aanvullende behoefte aan gegevens.
Complexe maatschappelijke opgaven vragen steeds vaker om samenwerking in ketens en netwerken, waarin gegevens gezamenlijk worden gebruikt. De IBDS werkt daarom aan een uitvoeringsplan voor de ontwikkeling van een federatief datastelsel. Het doel is een stelsel dat via afspraken en oplossingen, data beschikbaar maakt voor zo breed mogelijk gebruik. Het uitgangspunt is dat data bij de bron wordt bewaard en daar kan worden bevraagd. Een zorgvuldige omgang met beveiliging en privacy zijn een belangrijk onderdeel van het federatief stelsel.
Datacatalogi voor beter vindbaar en bruikbaar maken van data
Datagedreven werken vraagt om data die vindbaar en herbruikbaar is en van een zo goed mogelijke kwaliteit. Dat is zowel een speerpunt binnen het federatief datastelsel als binnen de EU Data Governance Act. Het project Datacatalogi richt zich op de realisatie van een catalogusfunctie. Die het aanbod aan open en gesloten data kan ontsluiten, overzicht biedt in gegevens en inzicht geeft in de beschikbare technische services om deze data laagdrempelig te kunnen gebruiken.
Datamanifest: basisprincipes voor datagebruik door de overheid
Een op te stellen Datamanifest geeft een breed gedragen, eenduidige en overzichtelijke weergave van de belangrijkste basisprincipes voor verantwoord datagebruik van overheden. Deze principes zijn breed toepasbaar: van aanbesteding en ontwikkeling tot aan (data)beheer.
Realisatie IBDS op Pleio
Meer weten over de realisatie van de IBDS? Bekijk dan de IBDS-Pleio-site
Meer weten?
Het ICTU-programma Realisatie IBDS ondersteunt de IBDS.
Heeft u vragen? Stuur dan een e-mail aan teamIBDS@ictu.nl.