Randvoorwaarden scheppen Toolbox datagedreven werken

Een aantal randvoorwaarden draagt bij aan het succes van een datagedreven aanpak. Het scheppen van deze randvoorwaarden is niet altijd een gemakkelijke stap. Een organisatiecultuur verandert bijvoorbeeld niet van de een op andere dag. Maak een begin, kijk welke randvoorwaarden je kan scheppen – of waar je mee kan starten – en ondersteun het datagedreven project zoveel mogelijk.

7 belangrijke randvoorwaarden

Cultuur – Denken vanuit data

Het is essentieel dat de organisatiecultuur datagedreven werken ondersteunt. En dat medewerkers in alle lagen van de organisatie bereid zijn om te handelen vanuit de inzichten die data oplevert. Dit vraagt om een andere houding en manier van kijken.

Kennis – Data expertise

Om tot een waardevolle manier van datagedreven werken te komen, is specialistische kennis en kunde nodig. Daarbij zijn specialisten in verschillende rollen nodig. Daarnaast wordt ook steeds meer van beleidsmakers en andere medewerkers verwacht dat zij waarde kunnen halen uit data.

Toepassingen – De juiste tools

De tools om waarde te halen uit data zijn talrijk. Denk daarbij bijvoorbeeld aan visualisatietools, zoals dashboards die data omzetten in een visuele weergave. Het is belangrijk om met passende tools aan de slag te gaan.

Architectuur – Meer dan alleen tools

Wie datagedreven werken een belangrijke rol wil geven binnen de organisatie, moet naast tools ook naar architectuur kijken. Door technologische vooruitgang is het steeds beter en eenvoudiger mogelijk om een data architectuur te bouwen die flexibel en schaalbaar is.

Nederlandse Overheid Referentie Architectuur (NORA) biedt uitgebreide informatie over gegevensmanagement.

Werkwijze – Passend bij datagedreven werken

Door kortcyclisch data te analyseren en waar nodig bij te sturen op basis van empirische inzichten, kan de verbetercyclus versneld worden.

Experimenteren – Ruimte voor pilots

Om echt innovatief te zijn, moet je als organisatie ruimte inbouwen voor experimenten en pilots met datagedreven werken.

Bestuurlijk draagvlak – Ambassadeurs voor datagedreven werken

Bestuurlijk draagvlak is onmisbaar om een datagedreven werkwijze en cultuur mogelijk te maken. Organisaties die vooroplopen met datagedreven werken, hebben vrijwel altijd een ambassadeur op bestuurlijk niveau. Ga daarom op zoek naar steun op bestuurlijk niveau van je organisatie. Wie is of wordt ambassadeur datagedreven werken binnen jouw organisatie?

Meer lezen over deze randvoorwaarden? Bekijk het overzicht van de randvoorwaarden.

Tools bij het scheppen van randvoorwaarden

Paper Datadeling van Digicampus

Een paper over de rol van de overheid bij datadeelsystemen. Het onderzoekt welke transformatie de overheid moet ondergaan om datadeling succesvol uit te kunnen voeren. De paper voegt theorie en praktijk samen om een discussie op gang te brengen binnen een overheidsorganisatie.

Tools van NORA/GEMMA:

Besturing en governance gegevensmanagement: Wanneer is er sprake van governance? Wat is er nodig om effectieve governance te bereiken? Deze pagina legt uit hoe de governance in de NORA is opgebouwd.
Rollen binnen gegevensmanagement: De governance wordt in organisatie en overleg georganiseerd. Het is daarom belangrijk om te werken vanuit vooraf vastgestelde rollen te werken. Deze pagina biedt een handig overzicht van de verschillende rollen, en omschrijft deze uitvoerig.
Rollen binnen gegevensmanagement (2): GEMMA vult deze rolomschrijving aan met een overzicht specifieker toegespitst op gemeenten.

Inzichten en tips van experts en uit de praktijk

Uit interviews met experts kwamen de volgende tips naar voren:

“Een chief information officer (CIO) moet er in mijn overtuiging niet alleen voor zorgen dat projecten goed lopen en dat de veiligheid op orde is. Een CIO moet er ook voor zorgen dat we aan innovatie doen en bij innovatie denk ik ook meteen aan data.” Maarten Schurink, Secretaris-Generaal bij BZK.
“Je moet ervoor zorgen dat datagedreven werken op de agenda komt. Als je voldoende draagvlak hebt binnen de organisatie en toegevoegde waarde hebt bewezen aan de hand van experimenten, kun je je plannen omzetten naar een strategie.” Emine Özyenici, Chief Information Officer bij de Sociale Verzekeringsbank.
“Er wordt vaak gedacht: “We kopen een datawarehouse en we gaan aan de slag”, maar zo werkt het niet. Het gaat om de mensen. Je moet de organisatie klaarstomen om effect te behalen uit de tooling en het platform.” Tanaquil Arduin, Chief Data Officer (CDO) bij de gemeente Den Haag.