Hoe kan de overheid bij gepolariseerde thema’s met burgers in gesprek gaan om consensus en draagvlak te vinden? Groningen en Amsterdam experimenteerden met eConsultatietool Polis. Onlangs zijn de lessen uit die pilots gebundeld in een online handreiking.
Open source-platform Polis is een AI-gestuurde tool die consensus kan berekenen bij discussies. De tool wordt al op andere plekken in de wereld gebruikt, zoals Taiwan, Nieuw Zeeland en de Verenigde Staten. De 2 steden werkten samen met Stichting Netwerk Democratie en Democratie in Actie, en kregen daarvoor Innovatiebudget Digitale Overheid.nl in 2020. De ervaringen en de lessen daaruit zijn nu gebundeld in een online handleiding.
Hoe werkt Polis (in het kort)?
Polis werkt als een ‘Wikisurvey’; een enquête die door de deelnemers zelf wordt aangevuld. Iedere deelnemer kan meningen, gevoelens of vraagstukken toevoegen aan de lijst van standpunten waar andere deelnemers vervolgens weer op reageren. Het algoritme van Polis clustert op de achtergrond de deelnemers op basis van hun stemgedrag in mening-groepen. Daarnaast identificeert het algoritme over welke standpunten de verschillende groepen hetzelfde stemmen. Resultaat: inzicht in de diversiteit van meningen en ideeën over een bepaald onderwerp; waarin verschillen de meningen en in welke punten kan iedereen zich wel vinden?
Wat geleerde lessen
Niet ieder vraagstuk leent zich voor deze manier van eConsultatie. De tool is bijvoorbeeld niet geschikt om ‘het beste idee te kiezen.’ Maar wel voor vraagstukken:
- die concreet genoeg zijn voor mensen om hun eigen ideeën, gevoelens of oplossingen over te delen.
- waar zeer verschillende meningen en perspectieven over bestaan.
- die onderdeel zijn van een (beleids)proces, zodat het voor deelnemers duidelijk is wat er vervolgens met de input gedaan wordt.
Bekijk de praktijkvoorbeelden.
Doorontwikkeling noodzakelijk
Een andere les is dat het belangrijk is dat er een Nederlandse of Europese versie komt van Polis. Omdat het platform nu nog wordt gehost in Amerika, levert dat problemen op vanuit de AVG. Meer over deze gebreken.
Meer geleerde lessen en bijvoorbeeld tips voor de moderatie vind je in de handleiding.
