Digitale vaardigheden hebben betrekking op de bekwaamheid en begrip van internet-, computer- en softwaregebruik. Digitale vaardigheden zijn essentieel om mee te kunnen komen in onze samenleving. Naast taal en rekenen scharen we digitale vaardigheden daarom onder basisvaardigheden. Digitalisering raakt alle domeinen van het dagelijks leven zoals zorg, werk, onderwijs, winkelen en zaken regelen met de overheid, banken, verzekeraars. Mensen die digitaal niet kunnen meekomen lopen kansen mis en kunnen hierdoor (verder) op achterstand komen.
Onderzoekers onderscheiden ‘functionele’ en ‘kritische’ digitale vaardigheden (zie Universiteit Twente). Onder ‘functioneel’ valt de knoppenkennis, ofwel het kunnen uitvoeren van bepaalde handelingen. Denk aan het sturen van een email of het invullen van een online formulier. Onder ‘kritisch’ worden de vaardigheden voor een goed begrip van de digitale wereld bedoeld. Zoals het kunnen interpreteren van online informatie, inzicht in de dynamiek van sociale mediaplatforms en het kunnen herkennen van oplichting en nepnieuws. Om mee te kunnen doen in de digitale samenleving zijn zowel functionele als kritische digitale vaardigheden nodig. Het hebben van kritische digitale vaardigheden wordt ook wel ‘digitaal bewustzijn’ genoemd.
