Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties coördineert het beleid voor digitale inclusie. Verschillende departementen en organisaties werken samen met het ministerie aan deze opgave. Dit zijn de belangrijkste ontwikkelingen rondom het beleid op digitale inclusie:
Vergroten van digivaardigheden en kennis
De overheid investeert in de vaardigheden en zelfredzaamheid van burgers. Zodat steeds meer mensen mee (blijven) doen met nieuwe digitale mogelijkheden. Om dit te realiseren zijn er verschillende samenwerkingen en programma’s:
- De overheid, maatschappelijke organisaties, bedrijven en ervaringsdeskundigen bundelen hun krachten in de Alliantie Digitaal Samenleven om digitale inclusie te realiseren.
- Het interdepartementale programma Tel mee met Taal (OCW, SZW, VWS en BZK) richt zich op basisvaardigheden van volwassenen: taal, rekenen en digitale vaardigheden. Gemeenten krijgen via dit programma geld voor het aanbieden van cursussen voor burgers in bibliotheken, buurthuizen en ROC’s.
- Het lesprogramma Welkom Online, een samenwerking van het Nationaal Ouderenfonds, Vodafone, Ziggo en ASML en ondersteuning van BZK, helpt digistarters hun weg te vinden op het internet.
- De app DigiHandig helpt mensen in hun eigen tempo nieuwe apps te begrijpen en veilig de mobiele telefoon te gebruiken. DigiHandig werkt samen met BZK.
- Met het programma Digitaal Burgerschap van de Koninklijke Bibliotheek krijgen bibliotheken een rol om mensen actief, vaardig en weerbaar te maken in de online informatiesamenleving.
- Met de online tool DigiQ kunnen burgers hun digitale kennis en vaardigheden testen. Na afloop volgt een persoonlijk advies met verbeterpunten inclusief koppelingen naar cursussen, video’s en artikelen. DigiQ is ontwikkeld door de Universiteit van Amsterdam met steun van BZK.
- Mensen met digivragen kunnen terecht bij de DigiHulplijn (0800-1508), een gratis telefonische hulplijn voor iedereen die er digitaal niet uitkomt. De DigiHulplijn is opgericht door het Nationaal Ouderenfonds, SeniorWeb, de Koninklijke Bibliotheek en de Alliantie Digitaal Samenleven. Bij de DigiHulplijn kunnen ook vragen worden gesteld via WhatsApp en e-mail.
Andere ontwikkelingen en interventies
Naast de doelstellingen van digitale inclusie zijn er ook diverse andere ontwikkelingen en of interventies zoals:
- De zelfscan 21st century skills is een online tool waarmee rijksambtenaren kunnen ontdekken hoe het staat met hun moderne vaardigheden.
- De stichting Allemaal Digitaal zamelt afgeschreven zakelijke laptops en tablets in, knapt deze op en doneert ze aan maatschappelijke organisaties. Hiermee geven ze Nederlanders toegang tot de digitale samenleving.
- In het kader van de Strategie Digitale Economie versterkt het kabinet de digitale vaardigheden van de beroepsbevolking via onder meer de Human Capital Agenda en learning communities binnen de Nederlandse AI Coalitie, smart makers academy binnen het programma Smart Industry en de MKB¬ werkplaatsen binnen het programma Versnelling Digitalisering MKB.
- Een Informatiepunt Digitale Overheid (IDO) biedt laagdrempelig, gratis en voor iedereen toegankelijke ondersteuning bij vragen over het gebruik van digitale dienstverlening. Bijvoorbeeld van gemeenten, UWV en de Belastingdienst. De Informatiepunten zijn vooral in lokale bibliotheken te vinden, maar ook in wijkgebouwen. De hulpvragen worden verwerkt in een interactief dashboard.
Digitale toegankelijkheid
Een goede overheid is voor iedereen makkelijk te bereiken. Daarom moet de digitale dienstverlening toegankelijk, gebruiksvriendelijk en begrijpelijk zijn.
Het expertisecentrum DigiToegankelijk stimuleert overheden om hun websites en apps toegankelijk te maken. Met advies en inzicht in de naleving van de wettelijke verplichting. Nog niet alle websites en apps voldoen aan de eisen.
Het DigiToegankelijk toezichts- en ondersteuningsprogramma (DigiToegankelijk TOP) levert hulp en ondersteuning om toegankelijke overheidswebsites en apps te realiseren. Daarnaast wordt er gewerkt aan de toezichtsfunctie digitale toegankelijkheid.
Het is van belang dat overheidsorganisaties met behulp van innovaties ontwikkelingen volgen en deze toepassen denk daarbij aan
- NL Design System (ondergebracht bij ICTU) deelt tussen overheidsorganisaties principes, interactiepatronen en codes. Om zo een gezamenlijk design system te realiseren.
- Ontwikkelingen rondom PDF via NLdoc
- Ervaringsdeskundigen betrekken bij het ontwerpen van websites en apps.
Toezicht
Het voldoen aan de wettelijke verplichting digitale toegankelijkheid heeft als doel dat iedereen mee kan doen ook mensen met een visuele, auditieve e.a. beperking. Alle burgers hebben het recht om digitaal mee te kunnen doen en zaken met de overheid te kunnen regelen.
Toezicht speelt hier een belangrijke rol en deze wordt nu vormgegeven.
- Het Dashboard DigiToegankelijk geeft inzicht en overzicht in het aantal toegankelijke websites en apps . Het is een hulpmiddel voor organisaties en toezichthouders.
- Het dashboard is een hulpmiddel voor overheidsorganisaties om meer inzicht te krijgen in de toegankelijkheid van de eigen digitale communicatie. Een toegankelijkheidfunctionaris of een interne toezichthouder zal het dashboard gebruiken om te controleren voor welke websites en mobiele apps de overheidsorganisatie in totaal verantwoordelijk is. Bovendien is de status van digitale toegankelijkheid van de organisatie in één oogopslag te zien. Daarmee biedt het dashboard ook handvatten voor toezicht.
- Naar een compleet en actueel dashboard: Het is belangrijk dat het dashboard alle actuele websites en mobiele apps van de overheid bevat. Het dashboard toont op dit moment alle websites en mobiele apps met een toegankelijkheidsverklaring. Om het dashboard compleet te maken, werkt DigiToegankelijk aan een overzicht van overheidswebsites en mobiele apps die nog geen toegankelijkheidsverklaring hebben.
- Het VNG Aanjaagteam digitale toegankelijkheid ondersteunt gemeenten bij het delen en opdoen van kennis.
