Desinformatie is het doelbewust verspreiden van misleidende informatie. Het doel is dan om schade toe te brengen aan het publieke debat, democratische processen, de kenniseconomie of volksgezondheid. Maar hoe herken je misleidende of onjuiste informatie? Het Netwerk Mediawijsheid maakte een flyer met informatie en tips.
Misleiding
Het verspreiden van desinformatie kan schadelijk zijn, maar is lang niet altijd strafbaar. Desinformatie hoeft niet altijd onjuiste informatie te bevatten. Het kan een combinatie zijn van feitelijke, onjuiste of gedeeltelijk onjuiste informatie, maar wel altijd met de bedoeling om te misleiden en te schaden.
Verschillende vormen
Je kunt op veel verschillende manieren te maken krijgen met onjuiste en misleidende informatie. Voordat je hier goed op kan reageren, moet je weten met welke vorm je te maken hebt. Deelt iemand met kwade bedoelingen nepnieuws? Of gaat het eigenlijk om framing van een verhaal? We onderscheiden 7 verschillende soorten nepnieuws:
- Nepnieuws zijn verzonnen berichten, met als doel mensen te misleiden of je mening te beïnvloeden.
- Desinformatie is wanneer iemand opzettelijk onjuiste informatie deelt om te misleiden of schade aan te richten.
- Propaganda is informatie die bedoeld is om de publieke opinie te beïnvloeden en mensen aan te zetten tot actie.
- Complottheorieën zijn theorieën die een heftige gebeurtenis proberen te verklaren door ze te wijten aan een (fictief) complot.
- Ook slechte journalistiek is een vorm van misleidende informatie. Journalisten kunnen bijvoorbeeld nalatig zijn bij het checken van bronnen of verkeerde conclusies trekken.
- Met haatspraak worden uitspraken en beelden bedoeld die een groep of een persoon aanvallen.
- Framing is een manier om een overtuigend verhaal over te brengen. Daarbij kiest de afzender voor specifieke woorden en beelden om een boodschap op een bepaalde manier te verpakken.
Wil je meer weten kijk dan op de website www.isdatechtzo.nl of in ons dossier over desinformatie.