Om de herkenbaarheid en veiligheid van de digitale overheid te verbeteren werkt het ministerie van BZK aan de volgende 3 sporen:
- Register Internetdomeinen Overheid (RIO): realisatie van een register internetdomeinen van de overheid, zodat burgers kunnen checken of een website echt van de overheid is of niet. Lees meer over RIO.
- Vernieuwing van het bestaande domeinnaambeleid (2011) om betere afspraken te maken over eigenaarschap van websites en het beheer van het webportfolio van het rijk (en op termijn de hele overheid) naar een hoger niveau te brengen.
- Verkenning van een uniforme sublevel domeinnaamextensie: verkenning van de mogelijkheid van invoering van een uniforme sublevel domeinnaamextensie (.overheid.nl) voor alle publieksgerichte informatie en transactie websites van het rijk. Een extensie maakt het voor burgers en ondernemers meteen duidelijk dat zij online te maken hebben met een website van een overheid. Daarnaast helpt een extensie om de grip van de overheid op het webportfolio te versterken. Hieronder lees je daar meer over.
Onderzoek
In de Kamerbrief over het verhogen van de informatieveiligheid bij de overheid is aangekondigd een onderzoek te doen onder burgers en ondernemers. Dat onderzoek is inmiddels uitgevoerd.
Gekeken is naar de wenselijkheid om te komen tot één domeinnaam-extensie voor alle e-mailadressen en websites van de Nederlandse overheid. Uit het onderzoek Herkenbaarheid en vertrouwen van websites en email van de overheid (Kantar, 2019) blijkt dat veel burgers moeite hebben om goed te herkennen of een website of e-mailbericht al dan niet van de overheid is. Fraudeurs maken hiervan misbruik. Bovendien ondermijnt de onduidelijkheid het vertrouwen van burgers in echte overheidswebsites/-mails. Uit publieksonderzoek blijkt aantoonbaar dat één domeinnaam-extensie burgers helpt om te herkennen of een website van de overheid is of niet.
Aanbeveling
Voornaamste aanbeveling van het onderzoek is de herkenbaarheid van websites en e-mailberichten van de overheid te vergroten door een uniforme domeinnaamextensie achter alle domeinnamen van de overheid te plaatsen. Bijvoorbeeld “.overheid.nl” of een andere nog te bepalen domeinnaam extensie.
Vervolgtraject
Vanaf het tweede kwartaal van 2019 is in een vervolgtraject een aantal onderzoeken gedaan:
- Onderzoek naar de ervaringen met domeinnaambeleid bij buitenlandse overheden (‘Buitenlandonderzoek Domeinnaambeleid‘).
- Een QuickScan verkenning naar oplossingsrichtingen en maatschappelijke effecten, om te komen tot verbetering van de herkenbaarheid en betrouwbaarheid van overheidswebsites en e-mails.
Oplossingsrichtingen uit de quickscan
Wanneer een overheidswebsite of e-mail onvoldoende herkenbaar is, kan dit leiden tot:
- verspreiding van onjuiste informatie;
- extra tijdsbesteding van gebruikers van digitale overheidsdiensten en -informatie;
- het afzien van of later gebruik van digitale overheidsdiensten;
- verlies van persoonlijke- of zelfs identiteitsgegevens of geld.
Het Quick Scan onderzoek identificeert 4 mogelijke oplossingsrichtingen:
- een uniforme domeinnaamextensie
- een register van overheidsdomeinnamen
- inrichten van afsprakenstelsels/herkenbare en vertrouwde centrale platformen
- collectieve communicatieafspraken
Inrichten van een effectief en eenduidig domeinnaam- en communicatiebeleid is randvoorwaardelijk. Alle oplossingsrichtingen hebben een beperkte invloed op de problemen. Een uniforme overheidsdomeinnaam heeft mogelijk het grootste effect op verbetering van de herkenbaarheid van de digitale overheid. Maar dat zal een zeer grote investering vereisen. Een register, centraal platform en collectieve communicatieafspraken zijn (deel)oplossingen die minder kostbaar worden ingeschat. Een goed overzicht van maatschappelijke kosten en baten vraagt om meer onderzoek naar de omvang van (huidige) problemen en de kosten van oplossingsrichting.
