De wettelijke verplichting ‘digitale toegankelijkheid overheid’ gaat in per 23 september 2020. Dit betekent dat alle websites van alle overheidsinstanties de toegankelijkheidsnormen vanaf die datum moeten toepassen. Dat lijkt een hele klus maar is dat ook zo? “Het is een kwestie van grip krijgen op je online dienstverlening” aldus Kristian Mul die binnen Logius verantwoordelijk is voor het dossier DigiToegankelijk.
Wat doet Logius op het dossier digitale toegankelijkheid?
Kristian Mul: “In opdracht van de directie Digitale Overheid van het Ministerie van BZK heeft Logius een kenniscentrum rondom digitale toegankelijkheid ontwikkeld. We beheren de websites digitoegankelijk.nl en toegankelijkheidsverklaring.nl. En we creëren bewustwording bij overheidsinstanties over de wettelijke verplichting. Tenslotte hebben we de opdracht om de voortgang bij overheidsorganisaties te monitoren. Handhaving is geen onderdeel van ons takenpakket, dat wordt geregeld via de Wet digitale overheid die mogelijk later dit jaar van kracht wordt.”
Wat houdt de wettelijke verplichting digitale toegankelijkheid in?
“De wettelijke verplichting is gebaseerd op een Europese Richtlijn. Deze verplicht alle overheidsinstanties om op al hun websites en apps een internationale toegankelijkheidsstandaard toe te passen. Daarnaast moeten zij voor iedere website of app een toegankelijkheidsverklaring publiceren. Hierin geven organisaties aan in hoeverre het digitale kanaal al voldoet aan de eisen. En als het nog niet helemaal voldoet, dan moeten er gepaste maatregelen met een realistische planning worden opgenomen.”
Waarom is digitale toegankelijkheid volgens jou zo belangrijk?
“Het is belangrijk dat iedereen even goed gebruik kan maken van de dienstverlening van de overheid, ook als je een (tijdelijke ) beperking hebt” aldus Mul. “Een toegankelijke website maakt het leven van iedereen gemakkelijker. Zo´n website heeft een goede structuur en contrastwaarden. Digitaal toegankelijke video’s kun je bijvoorbeeld in de trein kijken zonder geluid omdat deze ondertiteld zijn”.
Hoe kunnen overheidsinstanties aan de wettelijke verplichting voldoen?
“Het is allereerst heel belangrijk dat je overzicht creëert. Weet welke websites en apps je allemaal in beheer hebt. Breng vervolgens in kaart in hoeverre deze nu al voldoen aan de toegankelijkheidseisen. Dat kun je het beste doen door ze te laten testen. Bedenk daarbij wel dat automatische testsoftware niet alles kan testen. Voor een volledig overzicht is altijd een handmatige test nodig. En, heel belangrijk, zorg dat je op 23 september 2020 voor iedere website een toegankelijkheidsverklaring publiceert. Dat kan eenvoudig met de invulassistent op www.toegankelijkheidsverklaring.nl.”
Welke quick wins kunnen overheidsinstanties nu al uitvoeren?
Mul: “Probeer zelf eens zonder muis te navigeren. Gaat dat eenvoudig en gestructureerd? Los in ieder geval de fouten op die je snel zelf kunt vinden. Maar besef ook dat toegankelijkheid in belangrijke mate een organisatorische uitdaging is die structureel moet worden belegd bij de juiste rollen in de organisatie. Zorg ervoor dat het management overtuigd is van het nut en de noodzaak. Het is namelijk wetenschappelijk bewezen dat dit een van de belangrijkste succesfactoren is. Logius heeft een boekje gepubliceerd waarin voor 12 organisatierollen staat beschreven wat zij moeten weten en doen en hoe zij het beste kunnen samenwerken.”
Waar moeten organisaties die veel PDF-documenten publiceren straks rekening mee houden?
“PDF´s zijn eigenlijk niet bedoeld om online documenten te publiceren” aldus Mul. “We raden het daarom ook af. Vooraf is het al heel lastig om PDF-documenten toegankelijk te krijgen en achteraf bijna onmogelijk. Daarnaast zijn ze ook niet goed leesbaar op een mobiele telefoon. Er zijn prima alternatieven die makkelijk toegankelijk te maken zijn zoals een HTML-pagina. Bedenk dat je echt veel mensen uitsluit als je ontoegankelijke content publiceert.”
Wat is tenslotte je belangrijkste advies aan overheidsinstanties?
“Creëer grip op je online dienstverlening. Op www.digitoegankelijk.nl bieden we daarvoor handvatten door middel van een stappenplan, handige publicaties en natuurlijk ook de invulassistent voor de toegankelijkheidsverklaring. Als overheidsorganisaties nog aanvullende vragen hebben kunnen ze die mailen naar digitoegankelijk@logius.nl. En vanuit Logius organiseren we in juni en juli ook een hele serie webinars waarbij we allerlei aspecten rond digitale toegankelijkheid belichten.”