Algoritmes.overheid.nl is het centrale Algoritmeregister van de Nederlandse overheid. Hier publiceren overheden informatie over hun algoritmes op één plek, zodat het doorzoekbaar is voor iedereen. Het Algoritmeregister is een van de acties om algoritmes te reguleren uit de Werkagenda Waardengedreven Digitaliseren.
Waarom een algoritmeregister?
Het kabinet wil dat algoritmes wettelijk worden gecontroleerd op discriminatie en willekeur. Burgers moeten erop kunnen vertrouwen dat algoritmes voldoen aan publieke waarden en (wettelijke) normen en dat er uitleg is over hoe ze werken. Het Algoritmeregister levert een belangrijke bijdrage aan het transparant en uitlegbaar maken van de toepassing en uitkomst van algoritmes. Zo kunnen burgers, maatschappelijke organisaties en media de overheid kritisch volgen en bevragen en controleren of zij zich aan de regels houdt.
Nu nog vrijwillig, straks verplicht
Steeds meer overheidsorganisaties publiceren hun algoritmes in het algoritmeregister. Het doel is om alle overheidsorganisaties met relevante algoritmes aangesloten te hebben. Welke organisaties dat zijn en welke algoritmes zij publiceren, lees je in de handreiking algoritmeregister. Uiteindelijk wordt registratie van impactvolle algoritmes wettelijk verplicht.
Nederlandse en Europese wetgeving
De Nederlandse overheid werkt aan een wettelijk kader. Dat is aangekondigd in de Kamerbrief van december 2022. Dit duurt zeker nog tot 2024. Die wetgeving wordt bekeken in samenhang met de ontwikkelingen van de AI-verordening. De Europese concept AI-Verordening gaat waarschijnlijk verplicht stellen dat AI-algoritmes met hoog risico worden gedocumenteerd. Deze algoritmes komen uiteindelijk in het Algoritmeregister van de overheid terecht. Niet alle algoritmes in het Algoritmeregister zijn hoog risico of algoritmes die deel uitmaken van een AI-systeem. Er staan en komen ook niet-zelflerende algoritmes of algoritmes met een lager risicokarakter in het Algoritmeregister. Dat blijft ook zo omdat de Nederlandse overheid transparantie in brede zin belangrijk vindt. Het register zoekt wel de aansluiting op de AI-Verordening. Zo wordt het makkelijker voor overheden die in het Nederlandse register staan om ook te voldoen aan de verplichtingen vanuit de AI-Verordening.
Ga alvast aan de slag en doe de nodige ervaring op. Meer informatie over Algoritmes publiceren.
Open ontwikkelen
Het Algoritmeregister is in ontwikkeling. Nieuwe algoritmes worden toegevoegd en algoritmes worden geactualiseerd. Ook bouwt het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties steeds door aan de website van het Algoritmeregister. Dit doet het team op een open manier. Omdat het open source software is, kan iedereen meekijken op de Github van ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Je kunt op verschillende manieren meedoen :
- Bijeenkomsten: Je bent welkom bij sprintreviews en demo’s (bekijk de agenda)
- Community op Pleio: Lees het nieuws, bekijk de standaarden en handreikingen. Geef feedback en reageer. Bijvoorbeeld op de publicatiestandaard op de gepubliceerde beschrijving of op de code van deze website.
- Check ook de handige hulpmiddelen op pleio of de veelgestelde vragen.
Hoe kwam het register tot stand
Het publieke Algoritmeregister maakt gebruik van kennis uit pilots en ervaringen met de bestaande algoritmeregisters. Denk aan het innovatieproject ‘consortium publieke controle op algoritmes’. Na de lancering in december 2022 is het register doorontwikkeld. In een uitgebreid doelgroepenonderzoek leverden verschillende partijen daarvoor input en feedback. Regelmatig zijn er open bijeenkomsten (’meetups’) waarin deelnemers kunnen meedenken en meepraten over de verder ontwikkeling van het Algoritmeregister. Met die input en de ervaringen van deelnemende overheden wordt het register steeds verder verbeterd.
Wil je meedoen? Of heb je vragen? Neem dan contact op met: algoritmeregister@minbzk.nl. Of check onderstaande video die meer uitleg geeft over algoritmes en de manier waarop je aan de slag kunt.