Het aantal startende ondernemers blijft toenemen. In 2023 zijn zo’n 276.000 bedrijven gestart. Dat zijn er 2 procent meer ten opzichte van 2022. Zzp’ers vormen nog steeds het grootste aandeel hierin. Ondanks dat het aantal bedrijven blijft toenemen, vlakt de groei wel duidelijk af. Bij het starten van een bedrijf moeten starters veel regelen met verschillende overheidsinstanties. Met de overheidsbrede klantreis ‘Ik wil voor mezelf beginnen’ is het starten van een onderneming als levensgebeurtenis in kaart gebracht. Van een eerste droom tot ongeveer een jaar nadien. Zodat gezamenlijke overheidsdienstverlening richting startende ondernemers kan worden verbeterd.
Inzichten uit onderzoek met startende ondernemers
Om te begrijpen wat starters meemaken en tegen welke problemen ze aanlopen, is er een klantreisonderzoek gedaan naar hun reis, van hun eerste idee tot anderhalf jaar later.
Het doel van deze overheidsbrede klantreis is om de dienstverlening van de betrokken overheidsorganisaties te verbeteren. Zo wil het programma Levensgebeurtenissen het voor startende ondernemers makkelijker maken om hun bedrijf te beginnen, zodat ze zich volop kunnen focussen op het runnen van een succesvol bedrijf. In het onderzoek heeft het programma gekeken naar welke stappen starters nemen om hun bedrijf te beginnen, welke problemen ze tegenkomen en hoe ze de service van de overheid ervaren.
De start van een onderneming: eenvoudig begin, onduidelijke regelgeving
“Als je eenmaal bent begonnen, dan kom je er wel achter wat nodig is.”
Voor starters is het opzetten van een onderneming vaak eenvoudiger dan gedacht. Maar de regelgeving die met overheidsinstanties gepaard gaat, kan ik het begin verwarrend zijn. Na wat online speurwerk, navraag binnen het eigen netwerk en via de KVK, wagen starters zich toch aan de uitdaging. De KVK helpt starters met het voldoen aan de minimale eisen voor een KVK- en btw-nummer. De starter maakt zich zorgen over het correct invullen van de btw-aangifte en het toepassen van de juiste aftrekposten. De focus ligt echter vooral op het binnenhalen van de eerste klanten, het opstellen van offertes en het versturen van facturen. De bijbehorende administratie is geen favoriete bezigheid en wordt dan ook graag uitbesteed.
“Tijdens mijn voorbereiding ben ik op de KVK-Startersdag geweest. Ik kwam erachter dat ik nog veel moest regelen en heb het daarom nog een jaar uitgesteld.”
Stilstaan bij gemeentelijke subsidiemogelijkheden, verordeningen en de ontwikkeling van intellectueel eigendom gebeurt weinig. Dit lijken gemiste kansen en een serieus risico voor de starter in de toekomst. Kansen zitten in de subsidiemogelijkheden en andere hulp die de gemeenten aan starters bieden. Risico’s liggen in klachten van omwonenden en boetes voor het niet voldoen aan lokale wet- en regelgeving. Ook het gebruiken van bepaalde woord- of beeldmerken, en zelfs boetes voor oneigenlijk gebruik van ander intellectueel eigendom als foto’s op een website zijn risico’s voor een starter.
Belangrijkste inzichten uit onderzoek
- Informatievoorziening: er is veel algemene informatie beschikbaar voor het starten van een bedrijf, maar starters besteden weinig aandacht aan lokale wet- en regelgeving en intellectueel eigendom. Dit kan leiden tot juridische problemen en boetes.
- Ondersteuning: het inschrijven van een eigen bedrijf wordt als relatief eenvoudig ervaren. Starters waarderen praktische hup bij het opzetten van hun onderneming, een coach zien ze als toegevoegde waarde om hen te helpen om fouten te voorkomen en hun succes te vergroten/bedrijf te laten groeien.
- Startmoment: het informele en formele startmoment kunnen per starter verschillen. Er is geen ‘one size fits all’ benadering voor het starten van een onderneming.
- Administratie en btw: fouten in de financiële administratie en de (eerste) btw-aangifte komen vaak voor. Dit kan startende ondernemers geld kosten en leiden tot onnodige stress.
- Prioriteiten: de ondernemer wil ondernemen! Hierdoor wordt er minder aandacht besteed aan administratie en wetgeving. Informatie uit het eigen netwerk wordt vaak gezien als voldoende. Dit kan leiden tot problemen met de naleving van regels en verplichtingen.
- Rol van het netwerk: het persoonlijk netwerk speelt een belangrijke rol in het ondersteunen van starters. Starters waarderen de hulp van familie, vrienden en kennissen. Dit kan een waardevolle aanvulling zijn op professionele ondersteuning.
- Informatiebronnen: Google en het persoonlijk netwerk zijn de primaire informatiebronnen van de meeste starters. Als dit vragen onvoldoende beantwoordt, worden de overheidsloketten geraadpleegd.
Meer over dit onderzoek
Wil je meer lezen over de inzichten uit onderzoek? Of weten hoe dit onderzoek tot stand is gekomen? Bekijk dan het Adviesrapport levensgebeurtenis ‘Ik wil voor mijzelf beginnen’.
Oplossingen voor startende ondernemers
Welke problemen ervaren mensen als ze een onderneming willen starten? En hoe kunnen we die als gezamenlijke overheidsorganisaties oplossen? Het programma toetst de oplossingen altijd bij de doelgroep: startende ondernemers.
De volgende oplossingen zijn al tot stand gekomen naar aanleiding van ons klantreisonderzoek onder starters:
- De Naamchecker
Naast het handelsregister checkt de starter direct ook de beschikbaarheid van de naam als merk. Dit bespaart tijd en voorkomt frustratie bij latere naamswijzigingen. Bekijk de Naamchecker.
- De Rechtsvormchecker
Een online keuzehulp ondersteunt de starter bij het kiezen van de juiste rechtsvorm. Dit verkleint de onzekerheid en helpt de starter de juiste keuze te maken. Bekijk de Rechtsvormchecker.
- De Hernieuwde Gemeenschappelijke Inschrijving
Bedrijfsgegevens worden eenmalig uitgevraagd. De starter wordt met 1 enkelvoudige registratie bediend en hoeft zich niet bij verschillende instanties te registreren.
Momenteel wordt gewerkt aan de realisatie van:
- De Visuele Routekaart
De starter krijgt een persoonlijk overzicht op basis van criteria (startsituatie, rechtsvorm, branche, regio) met alle stappen en deadlines (1) wat er op welk moment geregeld moet worden, (2) wat aanbevolen wordt om te regelen en (3) bij welke organisatie men terecht kan voor meer informatie over een bepaald onderwerp. Dit geeft de starter overzicht, houvast en een gevoel van controle.
- Administratie en fiscale verplichtingen
Het programma biedt startende ondernemers duidelijk overzicht, betrouwbare informatie en handige ondersteuning voor hun administratie en belastingen. Zo zijn starters beter voorbereid zijn en maken ze minder fouten in hun aangiften. Daardoor besparen ze tijd en geld, en kunnen ze focussen op wat echt belangrijk is: hun onderneming.
“Bang iets niet goed te doen met betrekking tot de Belastingdienst en de KVK-inschrijving. Daarom heb ik veel tijd besteed om alles goed uit te zoeken, ongeveer een jaar.”
Werkwijze en betrokken organisaties
Verschillende overheidsorganisaties werken aan passende oplossingen voor starters.
Samenwerken aan oplossingen voor starters
Samen met andere overheidsorganisaties is de klantreis rondom de levensgebeurtenis in kaart gebracht. De uitdagingen die spelen bij startende ondernemers zijn in verschillende werkgroepen besproken. Daaruit zijn oplossingen gekomen die zijn voorgelegd aan startende ondernemers. Met meerdere overheidsorganisaties in verschillende samenstellingen wordt gewerkt aan het realiseren van deze oplossingen om de klantbeleving en klantervaring van de startende ondernemer te verbeteren.
Betrokken organisaties
- Belastingdienst
- Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP)
- Kamer van Koophandel (KVK)
- Ondernemersplein.nl
- Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV)
- Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG)
Heb je vragen over deze Levensgebeurtenis? Neem dan contact op met het Levensgebeurtenissen-team van KVK via levensgebeurtenissen@kvk.nl
Bijbehorend onderzoek
Adviesrapport levensgebeurtenis Ik wil voor mijzelf beginnen (pdf, 2,6 MB). Met een overheidsbrede klantreis is het starten van een onderneming als levensgebeurtenis in kaart gebracht.