In het rapport ‘Online ontspoord’geeft het Rathenau Instituut een overzicht van 22 fenomenen van onwenselijk online gedrag. Van cyberpesten, phishing of cryptofraude, tot wraakporno, extreme challenges en shaming. Advies aan de overheid is pro-actiever in te grijpen en een maatschappelijke dialoog te starten.
Onvoldoende beschermd
Op verzoek van het WODC deed het Rathenau Instituut onderzoek naar de aard en omvang van online schadelijk gedrag, en de mechanismen van het internet die dat gedrag faciliteren. Conclusie van het rapport is dat burgers op het internet onvoldoende beschermd zijn. Daarom is een actieve overheid nodig, die niet alleen reageert wanneer gedrag online al is ontspoord, maar ook pro-actief ingrijpt in de online omgeving. Om schade te voorkomen en grondrechten van burgers te beschermen. Ook is volgens Rathenau een maatschappelijke dialoog nodig over welk gedrag online we wenselijk en toelaatbaar vinden.
Verdienmodel
Het rapport doet bijvoorbeeld een aantal suggesties om in te grijpen in de aandachtseconomie online. Want op internet is verontwaardiging inmiddels een verdienmodel, stelt Rathenau. Hoe meer emotie, hoe meer aandacht en hoe aantrekkelijker het is voor gebruikers en platformen om extreme content te verspreiden. Gevolg: verspreiding van desinformatie en vervaging van sociale normen. En schade voor individu en samenleving.
