ICTU voert een meerjarig onderzoek ‘Staat van de Uitvoering’ uit. Binnen dit onderzoeksprogramma werd een verkenning gedaan rondom de data-ethische vragen waar uitvoeringsorganisaties mee te maken krijgen. Er is ook bekeken hoe organisaties met deze vraagstukken omgaan.
Belangrijkste inzichten
Uit het onderzoek komen de volgende inzichten:
-
- Binnen de digitale overheid zijn 2 belangrijke ontwikkelingen zichtbaar. Ten eerste, er ligt meer nadruk op informatiestromen. Ten tweede, de overheid haalt meer inzichten uit datagedreven statistische algoritmen.
- Door deze 2 ontwikkelingen krijgt de digitale overheid te maken met verschillende ethische vraagstukken en dilemma’s. Hoe zorg je er bijvoorbeeld voor dat burgers weten wat er met hun data gebeurt? En op welke manier kan de overheid ervoor zorgen dat ze burgers blijven zien als persoon, in plaats van als lid van een groep?
- Tenslotte zijn er vraagstukken op het gebied van governance en ethiek.
Aanbevelingen
Onderzoekers van het Expertisecentrum Data-ethiek gingen op zoek naar antwoorden. Zij verdiepten zich in de risico’s en uitdagingen voor burgers en de uitvoeringsorganisaties zelf. Het onderzoek levert een aantal aanbevelingen op om data-ethiek te verankeren.
- Het verankeren van data-ethiek in de organisatie is een traject van lange adem. Focus op onderdelen die aansluiten bij de opgaven, cultuur en context van de organisatie. Het kan handig zijn om te werken met een volwassenheidsmodel.
- Maak voldoende ruimte voor oprechte, gestructureerde en begeleide ethische dialoog, zowel intern als met partners. En zorg ervoor dat er met de uitkomsten echt iets gebeurt.
Meer informatie
Het hele onderzoek vind je op staatvandeuitvoering.nl. Daar vind je ook meer informatie over het programma en het laatste nieuws. Een korte samenvatting van de verkenning in 15 PowerPoint sheets is ook verkrijgbaar via de website.
