De GDI is van én voor elke publieke organisatie en private partijen met een publieke taak, zoals pensioenfondsen en de zorgsector. In het belang van de dienstverlening aan burgers en ondernemers kan de (door-)ontwikkeling van de GDI alleen een succes worden als organisaties als 1 overheid samenwerken. Daarom is in 2022 een nieuwe governance voor de GDI ingericht.
Proces voor afstemming en besluitvorming
In het MIDO-kader is het proces voor afstemming en besluitvorming rond de GDI vastgelegd. Dat begint met een oriëntatie op benodigde en gewenste ontwikkeling van de GDI, resulterend in een 5-jarige meerjarenvisie. Vanuit die visie worden gezamenlijk keuzes gemaakt voor de doorontwikkeling en worden aan de hand van een roadmap per domein prioriteiten gesteld. Tenslotte wordt in het 1-jarige GDI-programmeringsplan concrete afspraken en besluiten vastgelegd. Over de inzet voor het beheer, de exploitatie, (door)ontwikkeling en vernieuwing van onderdelen van de GDI. In elke fase zijn verschillende advies- en overlegorganen aan zet.
Politiek en bestuurlijk niveau: staatssecretaris, OBDO
Staatssecretaris Szabó is eindverantwoordelijk voor het MIDO en de GDI. Hij voert de regie op de (door)ontwikkeling. Het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) adviseert hem daarbij.
De voorzitter van het OBDO is de plaatsvervangend directeur-generaal Digitalisering en Overheidsorganisaties van BZK (DGDOO). Leden van het OBDO zijn onder andere vertegenwoordigers van ministeries, CIO Rijk, de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Unie van Waterschappen (UvW). Het OBDO geeft advies over het gebruik van digitale technologie om de modernisering van de overheid te stimuleren.
Strategisch niveau: OBDO, PGDI, Architectuurraad
Op strategisch niveau vindt afstemming plaats in het OBDO en de PGDI. Zij hebben een adviserende rol in de (door–)ontwikkeling van de GDI. Het OBDO bepaalt wat de GDI moet kunnen.
De Programmeringsraad GDI (PGDI) adviseert over de uitvoering en geeft advies over de prioritering en financiering van de GDI. De raad geeft het OBDO zwaarwegend advies over de prioritering en programmering van de GDI: hoe gaan we de doelen behalen? In de PGDI zijn de opdrachtnemers die de bouwstenen van de GDI ontwikkelen en beheren vertegenwoordigd. Zoals Logius, KOOP, RVO, KvK en RvIG, opdrachtgever BZK en de afnemers van de bouwstenen.
Naast het OBDO en de PGDI is er ook nog de Architectuurraad. Deze raad houdt zich bezig met de Architectuur van de Digitale Overheid: het instrument dat ervoor zorgt dat de digitale bouwstenen in samenhang worden ontwikkeld. Met bijvoorbeeld een integrale aanpak voor onderwerpen als beveiliging, privacy en gebruikservaring. De Architectuurraad adviseert aan beleid, opdrachtgevers, PGDI, programmeringstafels, OBDO, opdrachtnemers en afnemers over de manier waarop de GDI wordt ingericht. De Architectuurraad heeft de Architectuur Digitale Overheid 2030 opgesteld, dat als kader geldt voor de programmering.
Tactisch niveau: programmeringstafels, bureau MIDO
Programmeringstafels
De PGDI krijgt advies van de programmeringstafels. Voor elk GDI-domein is er een tafel. De domeinen zijn:
- Toegang;
- Interactie;
- Gegevensuitwisseling;
- Infrastructuur.
Bij elke tafel zitten vertegenwoordigers van departementen, uitvoeringsorganisaties, medeoverheden, private partijen met een publieke taak, opdrachtnemers van afsprakenstelsels, standaarden en voorzieningen, en een ondersteuner vanuit het MIDO-bureau.
De tafels bespreken hoe de geschetste richting van de meerjarenvisie praktisch uitgevoerd kan worden. Wat is technisch mogelijk en wat is een logische volgorde voor (door)ontwikkeling? De tafels sturen niet op specifieke projecten of programma’s, maar zijn wel goed op de hoogte van de uitvoering. Ze bespreken knelpunten en dilemma’s, en ze weten wat de wensen zijn van afnemers en private partijen. Bij (Europese) ontwikkelingen beoordelen ze de consequenties daarvan voor bestaande afspraken, standaarden en voorzieningen.
Elke programmeringstafel levert voor het eigen domein input voor het jaarlijkse GDI-programmeringsplan.
Bureau MIDO
Bureau MIDO valt organisatorisch onder het ministerie van BZK, directie Digitale Overheid, en heeft een coördinerende en faciliterende rol. Dit bureau draagt zorg voor alle overleggen en besluitvorming rondom de GDI, en zorgt ervoor dat er samenhang en afstemming is tussen de programmeringstafels.
Operationeel niveau
Individuele projecten en programma’s
Het operationele niveau is het niveau van de projecten en programma’s. Meestal is het ministerie van BZK de opdrachtgever. Elk project en programma heeft zijn eigen structuur voor afstemming met belanghebbenden. Programma- en projectleiders houden de programmeringstafel op de hoogte van de stand van zaken van het programma of project.
Horizontale thema’s
Horizontale thema’s zijn onderwerpen die alle functionaliteiten van de GDI en dus alle programmeringstafels raken. Denk aan de invloed van Europa, cybersecurity of cloudontwikkeling. Ook voor deze thema’s is een plek gemaakt in de governance-structuur. Zo worden wensen van burgers en bedrijven opgehaald via klant- en gebruikersraden. De uitkomsten worden gedeeld met de programmeringstafels.
Verder lezen?
Bekijk de website van de Programmeringsraad GDI, de programmeringstafels en de Architectuurraad.
