Desinformatie ondermijnt het publieke debat en tast de open economie, volksgezondheid, nationale veiligheid en het vertrouwen aan. Ruim de helft van de Nederlanders neemt nieuws via grote online platformen tot zich. De platformen nemen nog onvoldoende hun verantwoordelijkheid om de verspreiding van desinformatie te verminderen. Het is voor het kabinet van belang dat maatregelen van platformen en (Europese) wetsvoorstellen geen afbreuk doen aan fundamentele rechten zoals de vrijheid van meningsuiting, maar deze juist waarborgen.
Doelen
- De overheid stimuleert een gezond online debat:
- Kabinetsbreed desinformatiebeleid te maken.
- Burgers dragen actief bij aan, en zijn bekend met, normen voor desinformatie.
- De overheid ziet erop toe dat online platformen zich actief inzetten voor de uitvoering van hun toezeggingen in het implementeren van de EUCoD.
- De overheid stimuleert betrouwbare media en onafhankelijke factcheckers.
- De overheid:
- ondersteunt publieke media en instellingen bij het ontwikkelen van een eigen infrastructuur en sociale mediaomgevingen zodat er een pluriformer digitaal medialandschap ontstaat.
- stimuleert en zet zelf publieke alternatieven in voor online platformen en diensten bij publieke instellingen die voldoen aan publieke waarden.
Reeds behaalde resultaten
- In EU-verband is de DSA ontwikkeld die verduidelijkt welke verantwoordelijkheden platformen hebben in de bestrijding van strafbaar en onrechtmatig materiaal op hun diensten.
- De EU Code of Practice on Disinformation (EUCoD) is ondertekend door de grote platformen en wordt verplicht. De doelen van de code zijn het verminderen van de negatieve impact van deepfakes, samenwerking fact-checkers, transparantie politieke advertenties, opsporen botnetwerken en de wetenschap betere datatoegang bieden.
- De website isdatechtzo.nl is ontwikkeld in opdracht van BZK om bezoekers te informeren over de werking van nepnieuws en hoe nepnieuws te herkennen.
- Nieuwe Rijksbrede desinformatiestrategie is eind 2022 naar de Kamer gestuurd. In november 2023 is de Kamer geïnformeerd over de weerbaarheid van het verkiezingsproces, waarin ook maatregelen zijn besproken om desinformatie rondom het verkiezingsproces tegen te gaan.
Wat gaan we doen?
Aan welke resultaten gaan we het komende jaar werken om desinformatie te verminderen? Bekijk de activiteiten.
Indicatoren
- Het bereik van isdatechtzo.nl is vergroot ten opzichte van 2023.
- Aantal burgers dat heeft deelgenomen aan een debat met betrekking tot normen en gedrag online op pol.is is groot genoeg om invloed te realiseren.
- Multi-stakeholder event in 2024 om de verschillende maatregelen en technologieën die bijdragen aan de vermindering van de negatieve impact van desinformatie te delen.
- Beschikbaarheid van Pubhub pilots als alternatief publiek sociaal medium (zie prioriteit 2.1 “Publieke waarden”).
- Pol.is netwerkdemocratie is ontwikkeld en pilots zijn uitgevoerd.
- Afronding pilot Mastodon. Opschaling bij succesvolle pilot.