Open Standaarden

Het Forum Standaardisatie zet zich in voor open ICT-standaarden. Standaarden ondersteunen gegevensuitwisseling tussen ICT-systemen. De openheid zorgt ervoor dat iedereen de standaard kan gebruiken.

Wat zijn open standaarden?

Een standaard is een afspraak die is vastgelegd in een specificatiedocument. Om gegevens uit te wisselen moeten ICT-systemen dezelfde standaard hebben geïmplementeerd. Voorwaarde is dan wel dat het specificatiedocument vrij te verkrijgen is.

Alle standaarden op de lijst van Forum Standaardisatie zijn ‘open’. Hiervoor hanteert het Forum 4 kenmerken waaraan een standaard moet voldoen om als ‘open standaard’ aangemerkt te worden.

De benodigde documentatie moet laagdrempelig beschikbaar zijn.
Er mogen geen hindernissen zijn op het terrein van intellectueel eigendomsrecht.
Er moeten voldoende inspraakmogelijkheden zijn voor stakeholders tijdens de (door)ontwikkeling van de standaard.
De onafhankelijkheid en duurzaamheid van de standaardisatieorganisatie moeten verzekerd zijn.

De standaarden op de lijst worden door een toetsingsprocedure gehaald om te kijken of aan de criteria voor openheid worden voldaan.

Waarom open standaarden?

De Nederlandse overheid hanteert een openstandaardenbeleid omdat open standaarden bijdragen aan interoperabiliteit en leveranciersonafhankelijkheid. Het gebruik van open standaarden in ICT-systemen bespaart kosten en verlicht administratieve lasten.

Interoperabiliteit

Interoperabiliteit betekent het kunnen uitwisselen van digitale gegevens tussen overheden onderling en tussen de overheid, bedrijven en burgers. Het gebruik van open standaarden verbetert deze communicatie omdat de ICT-systemen elkaar begrijpen.

Leveranciersonafhankelijkheid

Leveranciersonafhankelijkheid betekent meer keuzevrijheid van ICT-leverancier. Open standaarden zijn niet softwarespecifiek en kunnen door iedere leverancier worden ingebouwd in een ICT-systeem.

Verplichte en aanbevolen standaarden

De open standaardenlijst van Forum Standaardisatie bestaat uit verplichte (‘pas toe of leg uit’) en aanbevolen open standaarden voor de publieke sector.

Verplicht (‘Pas toe of leg uit’)

Voor alle organisaties binnen de publieke sector geldt een ‘pas toe of leg uit’-verplichting. Dit betekent dat bij inkoop van ICT-systemen en –diensten boven € 50.000, organisaties verplicht zijn te vragen naar de relevante open standaarden met een ‘pas toe of leg uit’-verplichting (‘pas toe’).

Aanbevolen

Aanbevolen open standaarden worden al breed gebruikt en zijn gangbaar. Verplichten is daarom niet nodig. Het kunnen ook standaarden zijn die in het begin van het adoptieproces zitten, maar waarvoor ‘pas toe of leg uit’ een te zwaar middel is.