In het trenddossier worden de vragen rond technologie en algoritmen vanuit verschillende invalshoeken belicht. Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Raymond Knops, geeft in het voorwoord van De Lichtkogel, het platform van Rijkswaterstaat, zijn visie over hoe nieuwe trends en ontwikkelingen in onze omgeving consequenties hebben voor onze organisatie(s).
Digitale technologie biedt ongekende mogelijkheden
Digitale technologie biedt ongekende mogelijkheden. Op het werk, thuis en onderweg. Wij shoppen online, reserveren een restaurant of een taxi via een app en maken geld over in luttele seconden.
Ook bij het aanpakken van maatschappelijke vraagstukken biedt technologie grote kansen. In de zorgsector, bij de energietransitie en natuurlijk bij de fileproblematiek. Rijkswaterstaat wordt steeds meer een data-gedreven organisatie, en dat geldt ook voor andere overheidsorganisaties.
Technologie
Technologie is niet alleen het antwoord, het stelt ons ook voor nieuwe vragen. Vragen als:
- van wie zijn de data eigenlijk,
- is onze privacy geborgd en
- wie ontwerpt de algoritmen?
Vooral over de schaduwzijde van algoritmes wordt de afgelopen tijd veel gesproken. Algoritmen kunnen leiden tot profiling, internetbubbels en onbewuste beïnvloeding. Wetenschappers, de Raad van State en andere adviseurs waarschuwen voor een te groot vertrouwen in computers en algoritmes.
Die waarschuwingen nemen wij natuurlijk ter harte. Maar laten we vooral ook de mogelijkheden van
algoritmen zien, en niet alleen de schaduwzijde. Algoritmen kunnen razendsnel beslissingen nemen
op basis van een enorme hoeveelheid data. Dit biedt geweldige mogelijkheden voor dienstverlening op
maat.
De mens moet aan de knoppen zitten, niet de computer zelf. Dat klinkt logisch, maar is soms nog niet zo eenvoudig. Algoritmen worden steeds meer zelflerend. Wij moeten begrijpen welke afwegingen computers maken en nadenken over welke beslissingen wij aan ze willen overlaten. Dat begint bij voldoende openheid over de achterliggende logica van algoritmen, zodat mensen precies weten wat er nu en later met hun gegevens gebeurt. Daar hebben ze recht op.
Open moet het zijn
Openheid is niet voor niets een sleutelwoord in de agenda voor de Digitale Overheid, NLDIGIbeter, van de staatssecretaris. De agenda bevat tientallen acties, projecten, onderzoeken en experimenten. Van modernisering van de rijksportalen tot een samenhangende aanpak voor digitale inclusie. Van experimenten met digitale identificatie tot een Nationale Data Agenda.
Wij investeren in open data, open standaarden en open source software. We willen ook open zijn als het gaat om algoritmen. Dat kan niet altijd, bijvoorbeeld als de nationale veiligheid in het geding is. Maar het uitgangspunt is dat wij laten zien wat wij doen en uitleggen waarom wij het zo doen.
Kortom, wij willen algoritmen benutten, maar ook grondrechten en publieke waarden beschermen.
Laten wij samen inzetten op een verantwoordelijk gebruik van deze technologie!
