Dat digitaal werken en CO2-uitstoot hand in hand gaan, is lang niet altijd bekend bij professionals. Zo produceert het internet jaarlijks zo’n 900 miljoen ton CO2 (bron: Digital Cleanup Day). Projectmanager duurzaamheid U Yong Hu vertelt waarom dit thema veel meer aandacht verdient.
Hu: “In de Maand van de Digitale Fitheid kreeg ik veel reacties op het interview met mij en Arjan Blom van CIO Rijk; 7 adviezen voor een schone digitale werkomgeving. In het kader van Digital Cleanup Day wilde ik hier aandacht voor, omdat de vervuiling van digitalisering nog zo onbekend is. Vaak hebben mensen bij duurzaamheid de associatie met de bedrijfsvoering. Ze denken bijvoorbeeld aan hernieuwbare koffiebekers, gebouwbeheer, en uiteindelijk ook aan de hardware of laptops die bijdragen aan de ‘waste-stapel’. Maar ze leggen niet snel de link met digitalisering, die ook bijdraagt aan de CO2-uitstoot. Alleen al doordat je je mails en bestanden blijft opslaan. Of neem nou AI. Dat vreet energie. We hebben het vaak over de ethische kwesties bij AI, maar het trainen van een AI-model kost 300.000 kg CO2. Dat vind ik ook een ethische kwestie. Dat is 220 retourtjes New York/Amsterdam.”
“Digitalisering is essentieel voor de overheid en organisaties, maar gaat wel gepaard met CO2-uitstoot en verbruik van aanzienlijke hoeveelheden water en grondstoffen.” We moeten dus wel in actie komen, vindt Hu.
Hoe zit het met beleid rondom duurzaamheid?
“Het ministerie van BZK draagt bij aan de rijksdoelstellingen op het gebied van duurzaamheid, waaronder een klimaatneutrale bedrijfsvoering en 50% minder verbruik van primaire grondstoffen in 2030. Breder gaat het ook om het stimuleren van maatschappelijk verantwoord opdrachtgeven en inkopen. Organisaties moeten gaan kijken welke leveranciers zich aan de duurzaamheidsdoelen houden.”
Binnen Logius, waar Hu tot voor kort werkzaam was, probeert men de CO2-uitstoot meer inzichtelijk te maken. “Wat de uitstoot betreft is het duidelijk waar de organisatie staat. Dit wordt uitgebreid naar afspraken voor de digitale dienstverlening, met een nulmeting als eerste stap. Ondertussen is er ook het doel om kennis binnen de organisatie te ontwikkelen. Daar is nog een hoop te winnen.”
Datacenters
“Dataverwerking en -opslag kosten veel energie. Tot voor kort stond de organisatie niet stil bij de rol die ze daar zelf in speelt, door bijvoorbeeld eisen te stellen aan leveranciers, zoals cloudproviders en datacenters. 70% van de opgeslagen data bij datacenters wordt nooit gebruikt. Hoe zorgen we dat die 70% minder wordt en niet meer? Ik vind dat we daar verantwoordelijk voor zijn en ja, dat staat nog in de kinderschoenen.”
Hu vervolgt: “Logius is trots op zijn beschikbaarheid, maar dat betekent wel dat systemen regelmatig dubbel draaien. Dat wringt met duurzaamheid. Daarover nadenken vergt een cultuuromslag bij opdrachtgevers en medewerkers. Bijvoorbeeld stilstaan bij de hoeveelheid mails die je stuurt en bewaart. Zo klein kun je het maken. Een goede informatiehuishouding, waarbij je kopieën en verschillende versies op verschillende plekken vermijdt, draagt ook bij aan minder CO2.”
Welke adviezen heb je voor overheidsorganisaties?
“Het begint met bewustwording, bewuste keuzes maken. Digitalisering zorgt voor kansen, maar levert een aanzienlijke bijdrage aan CO2-uitstoot en grondstoffenverbruik. Vervolgens moet je weten waar de grootste uitstoot zit. Daarna kan je afspraken maken met datacenters over de hosting, je kan proberen het energieverbruik van je software te verminderen – Green Coding – en je kan de beschikbaarheid onder de loep nemen.”
Ondanks de nog relatieve onbekendheid van het thema is Hu positief over de toekomst: “Wat betreft duurzaamheid binnen de digitale samenleving en overheid is nog zeker een slag te maken. Maar het goede nieuws is: we zijn ermee bezig. Dat mag nog wel intensiever; het is iets van ons allemaal en wordt steeds prominenter. Ons dataverbruik zal waarschijnlijk verdrievoudigen. We moeten dus wel afspraken gaan maken. Met de juiste keuzes, technologie en cultuuraanpassingen weet ik zeker dat dat kan.”
