Gebruik van gegevens is momenteel een ‘hot topic’. Verschillende publieke, private en maatschappelijke organisaties die op 12 april 2018 tijdens de eerste Meet-Up van het programma Regie op Gegevens (RoG) bij elkaar kwamen waren het dan ook over één ding roerend eens: we moeten de mogelijkheden voor meer regie op eigen gegevens voor burgers en bedrijven op korte termijn goed gaan regelen. Het is een kwestie van samenwerken en gewoon gaan! We blikken terug op een productieve bijeenkomst.
Tijdens de opening van de bijeenkomst benadrukt RoG-programmamanager Douwe Leguit het doel van de sessie: ”Deze Meet-Up is een aftrap voor onze samenwerking. De hoofdvraag is natuurlijk: hoe kunnen we mensen op een laagdrempelige en veilige manier regie op gegevens geven? Verder zijn we benieuwd: is er een gedeelde problematiek en welke vraagstukken moeten we gezamenlijk oppakken om regie op gegevens ook daadwerkelijk mogelijk te maken? Vandaag zetten we hier samen belangrijke stappen in.”
Acht keer ‘de praktijk’ aan het woord
Verschillende maatschappelijke initiatieven gaan -of zijn al aan de slag- met meer regie op gegevens voor burgers en bedrijven. Tijdens deze Meet-Up stelden acht initiatieven zich aan de aanwezigen voor middels een korte pitch: Iedereen Mobiel (Vitavalley), Financieel Paspoort (Stichting Financieel Paspoort), Samen met Fikks (Fikks), brede coalitie schuldhulpverlening (DUO), Hypotheek in één uur (HDN), iSociaal (vier gemeenten en Dimpact), Culture Network (Stichting Cultuurkathedraal) en MijnApp (gemeente Eindhoven en Weave).
De klant centraal
De logische gemene deler was dat alle initiatieven de mens centraal zetten en regie op zijn of haar eigen gegevens geven. Maar, bij hun maatschappelijke opgaven bleken ze tegen verschillende vraagstukken aan te lopen. Dik Hermans van het initiatief Iedereen Mobiel (Vitavalley) beschrijft het als volgt: “Er zijn zo’n 2 miljoen mensen in Nederland niet mobiel, bijvoorbeeld door een lichamelijke beperking. Zij kunnen dus geen gebruik maken van het reguliere vervoer en zijn aangewezen op zogenaamd ‘doelgroepenvervoer.’ Als deze mensen vergoeding voor hun vervoer willen aanvragen komen ze in een gigantische bureaucratie terecht. Het kost ze onnodig veel tijd en energie. Door slimmer datagebruik én regie op eigen gegevens kan dit veel beter geregeld worden. Maar hoe breng je de systeemwereld in connectie met de vervoerswereld? En hoe zorg je dat hierbij de klant centraal staat? Dit zijn zaken waar wij mee bezig zijn.” Na de opening en de pitches verdeelden de aanwezigen zich over drie themasessies waarbij beleidsmatige, technische en juridische zaken besproken werden.
Eén generiek afsprakenstelsel
Bij de themasessies juridisch bleek dat er behoefte is aan een generiek afsprakenstelsel dat sector-overstijgend is. Het ministerie van BZK werd hierbij genoemd als gewenst coördinerend ministerie. Dat er vervolgens binnen verschillende domeinen (zorg, financiën, vervoer etc.) specifiekere afspraken kunnen worden gemaakt is een logische tweede stap, aldus de deelnemers. Ook bij deze sessie werden waardevolle vraagstukken geïnventariseerd. Bijvoorbeeld: Hoe leg je in systemen juridische regels vast? Wat wordt nou precies de verantwoordelijkheid van de verstrekker van gegevens? En wat verstaan we nou eigenlijk onder toestemming van de burger?
AVG
De invoering van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) hield de gemoederen bezig tijdens de sessies. Dat de AVG een verdere aanscherping van de Wet Bescherming Persoonsgegevens gaat zijn is duidelijk, maar hoe het in de praktijk gaat uitpakken is een vraag die alle deelnemers bezig hield. De verwachting is bijvoorbeeld dat na 25 mei burgers en ondernemers die zich beroepen op hun inzagerecht, door organisaties op verschillende manieren -denk aan verschillende bestandsformaten- beantwoord zullen worden.
Identificatie en authenticatie
Wat iedereen bij de themasessies techniek beaamde, was dat technisch gezien al ontzettend veel mogelijk is. Eén van de aanwezigen merkt op: “Het is eigenlijk geen ‘rocket science’, alleen doen we er soms te ingewikkeld over. Er ligt natuurlijk al behoorlijk wat aan digitale infrastructuur. Denk aan MijnDUO, MijnUWV, de basisregistraties etc.” Goede identificatie en authenticatie zijn wel een belangrijk aandachtspunten volgens de aanwezigen.
Vervolgstappen
Aan het einde van de Meet-Up blikte Douwe Leguit tevreden terug: “Fijn om te zien dat er zoveel commitment is bij alle aanwezigen. We hebben een scala aan relevante vraagstukken opgehaald vandaag. Voor ons als programma is het nu zaak om te kijken welke wij zelf kunnen oppakken en welke elders belegd moeten gaan worden. De route naar een uiteindelijke eerste versie van een afsprakenstelsel pakken wij ook verder op, te beginnen met een schets van de Uniforme Set van Eisen. Vers gestarte RoG-projectleider Bart de Gans zal zich de komende tijd gaan richten op het verbinden van de maatschappelijke initiatieven. Dank voor jullie aanwezigheid en tot een volgende keer.”
Die volgende keer zal niet lang op zich laten wachten. Programma Regie op Gegevens organiseert in mei en juni nog een tweede Meet-Up en een werkconferentie. Houd de Agenda in de gaten dus!
