Ze had de exponentiële groei van eHerkenning kunnen noemen. Of de aansluiting van grote partijen als UWV of de Belastingdienst. Ze had kunnen vertellen over het feit dat eHerkenning voldoet aan alle voorwaarden van de Europese Unie en sinds kort een erkend Europees inlogmiddel is. Maar gevraagd naar het succes van eHerkenning trekt Elly Plooij het graag nog wat breder. “eHerkenning bewijst dat publiek-private samenwerkingen wérken. Dat is het grootste succes.”
Lange termijn
Het is een antwoord dat past bij haar ruime ervaring als voorzitter binnen de governance van eHerkenning. Die governance is een publiek-private samenwerking. Vertegenwoordigers van dienstverleners, gebruikers en leveranciers nemen daarin besluiten over de doorontwikkeling van eHerkenning en de strenge eisen waaraan het moet voldoen. Dat doen zij op verschillende niveaus: de ’techneuten’ in het Operationeel Beraad adviseren over wijzigingen op eHerkenning, het Tactisch Beraad stelt deze vast en maakt afspraken over communicatie, beheer en security. Het Strategisch Beraad, onder aanvoering van Plooij, bepaalt en bewaakt het gemeenschappelijke toekomstplan.
“Verschillende belangen en perspectieven komen hier samen”, vertelt Plooij. “En de leveranciers die er zitting in hebben, zijn in wezen elkaars concurrenten. Ik heb met iedereen een gesprek gevoerd voor zij toetraden. ‘Wees bereid om over je eigen grenzen heen te kijken en te springen’, drukte ik ze op het hart. Die bereidheid was er vanaf het begin. Iedereen gelooft in eHerkenning. Er is soms best discussie over de manier waarop we ons doel willen bereiken. Maar dat vind ik juist gezond.”
Passende ervaring
Op het eerste oog lijkt Plooijs carrière van toevalligheden aan elkaar te hangen. De gepromoveerde psychologe begon haar werkende leven bij de Universiteit Leiden, om via het bedrijfsleven in het Europees Parlement te belanden. De afwisseling in werkzaamheden stoomde Plooij, onbedoeld weliswaar, klaar voor haar huidige functie, waarin ze vanuit verschillende standpunten moet kunnen denken.
Technologie speelde gedurende die jaren altijd een voorname rol. “Eind jaren 70 gebruikte ik al computers voor hersenonderzoek. Ik ben gewend om te digitaliseren, voorzag direct de mogelijkheden en impact van de digitale samenleving, en heb me daar als Europarlementariër veel mee beziggehouden. Toen ik in 2012 de vacature van voorzitter van het Strategisch Beraad eHerkenning zag, twijfelde ik geen moment. Ik was 65, maar zat nog vol energie. Aan zo’n belangrijk project wilde ik graag bijdragen.”
Ruimschoots bewezen
eHerkenning bevond zich op dat moment nog in een prille fase, ontstaan vanuit de wens om ook bedrijven een digitale identiteit te geven. 1 manier om in te loggen bij alle overheidsinstellingen. Vanaf 2014 vormde zich het idee dat het nog meer zou kunnen omvatten. Overheden en bedrijven zouden eHerkenning bijvoorbeeld kunnen gebruiken om onderling zaken te regelen. Ook zou het kunnen worden ingezet voor burgers om zich online te identificeren. eHerkenning biedt, kortom, mogelijkheden om meerdere digitale identiteitsbehoeften te verenigen.
In de oorspronkelijke opzet heeft eHerkenning zich ruimschoots bewezen. Ondernemers, bedrijven, organisaties en intermediairs kunnen het al gebruiken voor ruim 1.200 diensten, bij onder meer de Belastingdienst en UWV. Een ontwikkeling die een flinke aanlooptijd had, om begrijpelijke redenen. Plooij: “De politiek vertrouwt het pas als ze het zelf heeft kunnen zien. En zo hoort het natuurlijk ook. Het is haar taak om weloverwogen beslissingen te maken. Het was aan ons om politici te laten zien dat een publiek-private samenwerking juist een kracht is.”
Efficiënt en innovatief
Zulke samenwerkingen bestaan al langer in Nederland, bijvoorbeeld bij de aanleg van wegen. Maar op het gebied van digitale identiteiten is het volgens Plooij uniek. “Omdat je hier te maken hebt met zaken als online veiligheid en privacy, werd dat best een beetje spannend gevonden. Logisch ook. Maar we zijn erin geslaagd om die twijfels weg te nemen. Je kunt als overheid met private partijen veilig zaken regelen. Als je strak toezicht houdt en goede regels opstelt, vormen ze zelfs een verrijking. Omdat ze efficiënter zijn, innovatiever werken.”
Anno 2020 stáát eHerkenning. Ruim 450 overheidsorganisaties en een verder groeiend aantal bedrijven maken er steeds intensiever gebruik van. Zodra de Wet digitale overheid wordt aangenomen door de Eerste Kamer, ligt het ook verankerd in de wet. Dan, zo is het plan, gaat ook de doorontwikkeling naar het alles-in-1-pakket lopen. 1 digitale sleutel tot de overheid en het bedrijfsleven, dat is iets waar Plooij al jaren van droomt. En het zal er komen, verwacht ze. “We hebben onze betrouwbaarheid in de afgelopen 10 jaar bewezen.”
Dit artikel verscheen eerder op eherkenning.nl